izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Çağıl sözü Azərbaycan dilində çınqıl və çay daşına bənzər kiçik, yuvarlaq, sərt daş parçalarını ifadə edir. Ümumiyyətlə, çayların, dənizlərin və ya axar suların təsiri ilə yuvarlanmış, kənarları hamarlanmış və müxtəlif ölçülərdə olan bu daş parçaları çağıl adlanır.

Çağılın tərkibi müxtəlif ola bilər. O, əsasən silikat minerallarından, kvarsdan və ya digər süxurların parçalarından ibarətdir. Rəngi də müxtəliflik göstərir – açıq bozdan qara rəngə qədər, hətta qırmızımtıl və ya sarımtıl çalarlarda da ola bilər. Böyük ölçülü çağıl daşları bəzən "çınqıl" kimi adlandırılır, daha kiçikləri isə "qum"la qarışdırıla bilər.

Çağılın insanlar üçün bir çox tətbiqi var. Tikintidə, yol tikintisində, beton istehsalında doldurucu material kimi geniş istifadə olunur. Bundan əlavə, bağçılıqda drenaj təmin etmək üçün, bəzək əşyaları hazırlamaqda və hətta bədii sənət əsərləri yaratmaqda da çağıldan istifadə olunur. Mir Cəlal Müşfiqin "Toplandı bir yerə çaqıl, kirəc, su" misrası isə çağılı inşaat materialı kimi ifadə edərək, onun praktik tətbiqini göz önünə gətirir.

Maraqlıdır ki, çağılın ölçüsü və forması onun yaranma mühitini və uzun müddət ərzində məruz qaldığı eroziya proseslərini göstərir. Bəzi çağıl daşlarında mineralların tərkibinə və ya əmələ gəlmə şəraitinə görə maraqlı rənglər, naxışlar və teksturalar müşahidə olunur, bu da onları kolleksiyaçılar və təbiətşünaslar üçün cəlbedici edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz