Çal-çağır: Azərbaycan dilinin zəngin ifadə vasitələrindən biri olan "çal-çağır" sözü, sadəcə musiqi ilə müşayiət olunan oxuma mənasından xeyli dərin və geniş bir məna spektrinə malikdir. Lüğətlərdə qeyd olunduğu kimi, musiqi və nəğmənin birgə səslənməsini, şənliyi, bayram əhval-ruhiyyəsini ifadə edir. Lakin bu, yalnız səthinə toxunma deməkdir.
Daha dəqiq olaraq, "çal-çağır" sözü, musiqinin və oxumanın bir-birini tamamlayaraq yaratdığı coşğun, canlı və həyəcanlı bir atmosferi təsvir edir. Bu atmosfer, sadəcə səs-küy deyil, həm də duyğuların, əhval-ruhiyyənin, hətta hadisələrin bir-birinə qarışdığı bir məkandır. Bu, bir konsertdəki coşqunun, bir toy məclisindəki əyləncənin, bir kənd bayramındakı şənliyin özünü ifadə edən bir metaforadır.
Sözün geniş məna baxımından istifadəsinə nəzər salsaq, "çal-çağır"ın şənliyin özü, şənliyin müşayiət olunduğu musiqi və nəğmə, hətta şənliyin yaratdığı ümumi əhval-ruhiyyə kimi qəbul edilə biləcəyini görərik. Misal üçün, "kənddə böyük bir çal-çağır vardı" deyəndə, sadəcə musiqi səslənməsini yox, bütün kəndin bir araya gəldiyi, şadlıq və sevincin hökm sürdüyü bir əyləncəli atmosferi nəzərdə tuturuq.
Maraqlı bir tərəfi də odur ki, "çal-çağır" sözü, yaz fəslindən payıza qədər davam edən şənlikləri, alaçıqlarla örtülən məkanlarda keçirilən bayramları və toyları xatırladır. Bu söz, həm də zaman keçdikcə təkamül etmiş, xalq arasında müəyyən mədəni ənənələrlə əlaqələndirilmiş bir dil elementidir. Ona görə də "çal-çağır"ı anlamaq, yalnız sözün lüğəvi mənasını bilməklə deyil, həm də Azərbaycan mədəniyyəti və ənənələrinin dərinliklərinə nüfuz etməklə mümkündür.