Çalışıb-çapalamaq sözü Azərbaycan dilində intensiv səy göstərməyi, çətinliklərlə mübarizə aparmaq üçün canfəşanlıqla işləməyi ifadə edir. Bu, sadəcə "çalışmaq" fe'linin təkrarı deyil, daha çox emosional yüklü və əzmkarlığı vurğulayan bir ifadədir. "Çalışıb-vuruşmaq" ifadəsinə sinonim olsa da, "çalışıb-çapalamaq" daha çox fiziki əmək, yorğunluq və səbir tələb edən bir prosesi təsvir edir.
Sözün tərkib hissələrinə nəzər salsaq, "çalışmaq" sözü səy göstərməyi, əmək sərf etməyi, "çapalamaq" isə bir işə canla-başla, həvəslə və qətiyyətlə yapışmağı ifadə edir. Bu iki sözün birləşməsi isə çətinlikləri dəf etmək üçün göstərilən məqsədyönlü və davamlı səyi tam olaraq əks etdirir. Belə bir səy adətən uzun müddət davam edir və nəticəyə çatmaq üçün böyük səbr və müqavimət tələb olunur.
Misal üçün, bir fermerin torpağı şumlamaq üçün çalışıb-çapalaması, bir tələbənin imtahanlara hazırlaşmaq üçün çalışıb-çapalaması və ya bir sənətkarın əsərinin üzərində çalışıb-çapalaması bu ifadənin tətbiq oluna biləcəyi vəziyyətlərdir. Bu söz həmçinin məcazi mənada da işlənə bilər. Məsələn, bir problemin həlli üçün çalışıb-çapalamaq və ya bir hədəfə çatmaq üçün çalışıb-çapalamaq kimi ifadələr bu mənanı tam olaraq əks etdirir.
Nəticə etibarilə, "çalışıb-çapalamaq" ifadəsi sadəcə işləmək deyil, əzmkarlıq, səbir, qətiyyət və çətinliklər qarşısında dayanıqlılıq tələb edən bir prosesi ifadə edən rəngarəng və təsviri bir Azərbaycan sözüdür.