izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Çınqılotu (lat. Saxifraga) – Saxifragaceae fəsiləsinə aid olan, geniş yayılmış bir çoxillik ot bitkisidir. Adından da göründüyü kimi, çınqıllı, qayalıq ərazilərdə, yüksək rütubətli meşəliklərdə, dağ yamaclarında və çəmənliklərdə bitir. Dünyanın mülayim və soyuq iqlim zonalarında, xüsusilə də Avropa, Asiya və Şimali Amerikanın dağlıq bölgələrində geniş yayılıb. Çınqılotunun müxtəlif növləri mövcuddur və görünüşləri bölgədən asılı olaraq dəyişə bilər.

Çınqılotunun yarpaqları əsasən ətli, xırda və rozet şəklində yerləşir. Bəzi növlərdə yarpaqların kənarları dişli, bəzilərində isə hamar olur. Çiçəkləri adətən kiçik ölçülü, beş ləçəkli və müxtəlif rənglərdə (ağ, sarı, çəhrayı, qırmızı) olur. Çiçəklənmə dövrü növdən asılı olaraq yaz və ya yay aylarına təsadüf edir. Bəzi növlərin çiçəkləri gözəl görünüşünə görə bəzək bitkisi kimi də yetişdirilir.

Çınqılotu bitkisi, adının mənasından da aydın olduğu kimi, qayalıq və çınqıllı ərazilərdə yaşamağa uyğunlaşmışdır. Bu ərazilərdəki suyun tez axıb getməsi səbəbindən çınqılotu kökləri suyun daha səmərəli şəkildə udulmasını təmin edən xüsusi quruluşa malikdir. Həmçinin, bu bitki quraqlığa müəyyən dərəcədə davamlıdır. Bəzi növləri xalq təbabətində müalicəvi məqsədlə istifadə olunsa da, bu məqsədlə istifadə etməzdən əvvəl mütləq mütəxəssislə məsləhətləşmək lazımdır.

Ümumiyyətlə, çınqılotu, görünüşcə sadə olsa da, qayalıq və çınqıllı ərazilərdə həyatın davamlılığının canlı bir nümunəsidir və təbiətin möhtəşəm adaptasiya qabiliyyətini əks etdirir. Onun müxtəlif növlərinin tədqiqi, bitki aləminin zənginliyi və ekoloji uyğunlaşma mexanizmləri haqqında daha ətraflı məlumat əldə etməyə imkan verir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz