Çobanaşı, Azərbaycan mətbəxinin zəngin və rəngarəng dünyasından bəhrələnən, xüsusilə də qoyunçuluğun inkişaf etdiyi bölgələrdə geniş yayılmış dadlı və qidalı bir aş növüdür. Adından da göründüyü kimi, əsasən çobanlar tərəfindən hazırlanmış və yeyilmiş bu yeməyin tarixi kökləri dərindir. "Çoban" sözü ilə əlaqəsi, çobanların qoyun sürülərinin otarılması zamanı əl altında olan sadə ərzaqlarla hazırladıqları praktik və doyurucu bir yemək olması ilə izah olunur.
Çobanaşının hazırlanma üsulu bölgədən bölgəyə, hətta ailədən ailəyə dəyişsə də, əsas tərkib hissələri dəyişməz qalır: su və ya süd əsaslı bir bulyon, əsasən buğda unu ilə qatılaşdırılmış bir qarışıq. Bu qarışıq, bəzən ət, düyü, ya da müxtəlif tərəvəzlərlə zənginləşdirilir. Hazırlanma texnikası da müxtəliflik göstərir: bəzi bölgələrdə yavaş atəşdə qaynadılır, bəzilərində isə daha sürətli bişirilərək daha sıx bir quruluşa malik olur. Nəticədə isə qoxusu, dadı və görünüşü ilə fərqlənən, amma hamısı dadlı və qidalı olan müxtəlif çobanaşı növləri əldə edilir.
Qurban bayramları və digər xüsusi günlərdə çobanaşının hazırlanması və paylanması xüsusi bir məna kəsb edir. Bu zaman, adətən daha əlverişli və bol olan süd və ət ilə daha zəngin hazırlanır və qonaqlara təqdim edilir. Beləliklə, çobanaşı sadəcə bir yemək deyil, həm də bir mədəniyyət, ənənə və qonaqpərvərlik ifadəsidir. Müasir dövrdə də bu dadlı və tarixi yemək öz populyarlığını qoruyub saxlayır və Azərbaycan mətbəxinin ayrılmaz bir hissəsi olaraq qalmaqdadır.