Donmuş (f. sif.): Bu söz, əsasən, suyun buz halına keçməsini ifadə edir, lakin mənası daha geniş və çoxşaxəlidir. Birinci və ən geniş yayılmış mənası, maddənin maye halından bərk hala, yəni buza çevrilməsini bildirir. Məsələn, "donmuş su" ifadəsi tamamilə aydındır və buz kubunu və ya buzlaqları təsəvvürümüzə gətirir. Bu, fiziki bir prosesin nəticəsidir, suyun temperaturunun 0°C-dən aşağı düşməsi ilə baş verir.
Lakin "donmuş" sözü yalnız su üçün deyil, digər mayelər və hətta qazlar üçün də istifadə oluna bilər. Məsələn, "donmuş qida" ifadəsi, qidanın saxlanılması üçün dondurulmuş olduğunu bildirir. Bu zaman maddənin strukturunda dəyişikliklər baş verir, suyun kristallaşması və ya buz əmələ gəlməsi baş verir, bunun nəticəsində qida uzun müddət təzə qalır. Beləliklə, "donmuş" sözü həm fiziki bir prosesi, həm də onun nəticəsini ifadə edir.
Sözün daha məcazi mənası da vardır. "Donuq hala gəlmiş, soyuğun təsirinə məruz qalmış" ifadəsi göstərir ki, "donmuş" sözü həm də duyğulara, hətta ətraf mühitə tətbiq oluna bilər. Məsələn, "donmuş ifadə", "donmuş baxış" kimi ifadələr insanın duyğularının soyuqluğunu, ifadəsizliyini bildirir. Bu mənada, "donmuş" sözü hərəkətsizliyi, cansızlığı, hətta ölümlə əlaqəli bir hala işarə edir. Eləcə də, "donmuş torpaq" ifadəsi, torpağın şaxtanın təsirindən bərkiyib sərtləşdiyini bildirir.
Nəticədə, "donmuş" sözü sadə görünən bir söz olsa da, onun mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişir və geniş bir məna spektrini əhatə edir: fiziki bir prosesdən tutmuş, duyğuların ifadəsizliyinə və ətraf mühitin bərkiməsinə qədər.