Dustaqlıq sözü Azərbaycan dilində həbsdə saxlanılma və ya həbs edilmiş olma halını, yəni məhbusluq vəziyyətini bildirir. Bu, sadəcə olaraq azadlıqdan məhrum olmaq deyil, həm də bununla bağlı olan bütün çətinlikləri, məhdudiyyətləri və psixoloji təzyiqləri əhatə edir.
Sözün kökü "dustaq" felindən törəyib və əsirlik, əsarət mənasını da özündə saxlayır. Dustaqlıq yalnız fiziki azadlığın yox, həm də sosial, siyasi və bəlkə də əqli azadlığın itirilməsini ifadə edir. Bu mənada dustaqlıq, həbsxanə divarlarının arxasında yaşanan təcrid hissinin, ailədən və sevilənlərdən uzaqlaşmanın, gələcəyə dair qeyri-müəyyənliyin və ümidsizliyin simvoludur.
Verilən misalda ("– A, müəllim, üzüm də səndən qara, bizim uşaq dustaqlıqdan kağız yollayıb") dustaqlıq, həbs edilmiş bir uşağın vəziyyətini ifadə edir. Bu, həm də həmin uşağın öz halını, yaşadığı çətinlikləri əks etdirən bir məktub yazdığını göstərir. Beləliklə, dustaqlıq sözü yalnız fiziki məhdudiyyəti deyil, həm də bu məhdudiyyətlə əlaqədar duyğuları, təcrübələri və ünsiyyət cəhdlərini ifadə edir.
Qısacası, dustaqlıq sözü həbs edilmiş bir insanın yaşadığı mürəkkəb və çoxşaxəli vəziyyətin qısa və dəqiq ifadəsidir. Bu vəziyyət yalnız fiziki məhdudiyyətləri deyil, həm də psixoloji, sosial və hətta mənəvi təsirləri özündə əks etdirir.