Düzəx (fars. دوزخ) sözü Azərbaycan dilində əsasən "cəhənnəm" mənasında işlənir. Lakin sadəcə "cəhənnəm"in sinonimi olmaqdan daha çox, dərin mənalar ehtiva edir. Düzəx, İslam dini kontekstində, günahlarına görə Allah tərəfindən əzab çəkəcəkləri yer olaraq təsvir edilir. Bu, sadəcə bir fiziki yer deyil, eyni zamanda, əbədi əzab və pərtliyə bənzədilən bir vəziyyətdir. Klassik ədəbiyyatımızda, xüsusilə də mənəvi və etik dəyərləri önə çəkən əsərlərdə, düzəx təsviri, pis əməllərin, ədalətsizliyin və günahların ağır nəticələrinin simvoludur.
Füzuli kimi böyük şairlərin əsərlərində də rast gəldiyimiz "düzəx" sözü, həm də məcazi mənada işlədilərək, çətinlik, əzab-əziyyət, bədbəxtlik və ya qaranlıq bir vəziyyəti təsvir edə bilər. Məsələn, "düzəxə getmək" ifadəsi, çətin bir vəziyyətə düşmək və ya mənfi bir vəziyyətə qərq olmaq mənasını verə bilər. Bu baxımdan, sözün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər. Sadəcə hərf üzrə tərcümə etmək düzgün olmaz.
Ədəbiyyatımızda duzəx mövzusu, insanın mənəvi kamilliyə doğru irəliləməsi, əməllərinin nəticələrinə dair ibrətamiz nümunələr yaratmaq üçün istifadə edilmişdir. Düzəx təsviri, oxucuya öz hərəkətlərinə görə məsuliyyət hissini aşılamaq və xeyirxahlıq, ədalət və səbr kimi dəyərləri qorumağın vacibliyini vurğulamaq məqsədi daşıyır. Ona görə də, düzəx sözünün yalnız bir leksik mənası yox, həm də dərin mədəni və ədəbi əhəmiyyəti vardır.