izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Ehkamperəst: (ər. ehkam + fars. pərəst) Sifət. Bu söz, özündə həm ehkamın (dini hökm, qanun, qərar) qəbul edilməsini, həm də ona olan pərəstişi (hörmət, itaət, əsas götürmə) ifadə edir. Sadəcə, "hər şeyi ehkam kimi qəbul edən" tərifi ehkamperəstin mürəkkəb xarakterini tam əks etdirmir.

Ehkamperəst insan, düşüncə prosesində tənqidi yanaşmanı tamamilə rədd edərək, qəbul etdiyi ehkamları sual etmədən, şübhə altına salmadan, heç bir dəlil axtarışına girmədən qəbul edir. Onun üçün əsas mənbə olaraq qəbul etdiyi ehkamın mənşəyi, dəqiqliyi və ya mənbənin etibarlılığı önəm kəsb etmir. O, bu ehkamların mütləq həqiqət olduğunu qəbul edir və şəxsi düşüncələrini bu ehkamların çərçivəsinə uyğunlaşdırır.

Bu, sadəcə olaraq dinə kor-koranə inanmaq deyil; çünki ehkamperəstlik hər hansı bir ideologiya, sistem və ya fikir sisteminə də aid ola bilər. Mühüm olan, tənqidi düşüncənin tamamilə yox olması və qəbul edilmiş ehkamlara şübhəsiz itaətdir. Bu cür yanaşma, elmi tərəqqiyə, yaradıcı düşüncəyə və inkişafa mane olur. Ehkamperəst insan müəyyən bir çərçivəyə salınmış və özünü inkişaf etdirməkdən məhrum edir.

Tarix boyu ehkamperəstliyin nəticələri həmişə eyni olmayıb. Bəzən bu, cəmiyyətdə sabitlik yaradıb, digər hallarda isə dəyişikliyə qarşı müqavimət göstərib və tərəqqiyə mane olub. Ona görə də ehkamperəstlik mürəkkəb və çoxşaxəli bir məsələdir ki, onu anlamaq üçün tarixi, sosio-mədəni və psixoloji amilləri nəzərə almaq lazımdır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz