izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Ekvatorial (sif. [lat. aequatorialis]) sözü, latın dilindən mənşə götürərək, coğrafi mövqe və ona bağlı xüsusiyyətləri ifadə edir. Əsas mənası "ekvatora aid olan" deməkdir. Bu, sadəcə olaraq ekvator üzərində və ya xətt üzərində yerləşməyi deyil, daha geniş mənada ekvatora yaxın əraziləri, onun iqlim və ekoloji xüsusiyyətlərini əhatə edir.

Daha dəqiq desək, ekvatorial termini, Yer kürəsinin ekvatoruna (0° en dairəsi) yaxın, təxminən 5° şimal və 5° cənub en dairələri arasında uzanan tropik bölgə üçün istifadə olunur. Bu bölgənin xarakterik xüsusiyyətləri, günəş şüalarının il boyu demək olar ki, düz düşməsi səbəbindən yaranan yüksək temperatur, yüksək rütubət və bol yağıntıdır. Bu iqlim şəraiti, unikal bitki və heyvan növlərinin yetişməsinə səbəb olur, həmçinin həyat tərzinə də öz təsirini göstərir.

Ekvatorial termininin istifadəsi coğrafiyadan kənara da çıxır. Məsələn, "ekvatorial axınlar" deyəndə, ekvator zonasında yaranan və xüsusi istiqamətə malik olan dəniz cərəyanlarından danışılır. Bu cərəyanlar, yerin fırlanması və küləklərin təsiri nəticəsində əmələ gəlir və okeanların temperaturunun, duzluluğunun və həyat sisteminin formalaşmasında mühüm rol oynayır. Eləcə də, "ekvatorial meşələr" və ya "ekvatorial iqlim" kimi ifadələr də bu terminin geniş tətbiqini nümayiş etdirir.

Ümumiyyətlə, ekvatorial termini, Yer kürəsinin ən isti və ən rütubətli bölgələrini, onların unikal xüsusiyyətlərini və bu bölgələrə xas hadisələri ifadə edən geniş mənalı bir termindir. Onun istifadəsi, sadəcə coğrafi yerləşməni deyil, həm də iqlim, flora, fauna və digər ekoloji amilləri əhatə edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz