izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Elcarı sözü Azərbaycan dilində zərf kimi işlənir və əsasən "tamamilə", "bütövlükdə", "tam olaraq", "başdan-başa", "hər tərəfdən", "hər yerdə" mənalarını ifadə edir. Sözün kökü ehtimal ki, "el" (xalq, tayfa, qəbilə) və birləşmə əvəzliyi olan "-carı" hissəsindən təşkil olunub. Bu da sözün "bütün xalqın, bütün tayfanın, bütün ərazinin" mənasını daşıdığını göstərir.

Ədəbiyyatda elcarı sözü geniş bir coğrafi ərazini və ya bir hadisənin bütün tərəflərini əhatə etmək üçün işlədilir. Misal olaraq, verilən nümunədə ("Yüzlərcə gözəl başqa vilayətdə də çoxdur; Amma bizim ölkə bütün elcarı gözəldir") söz, başqa vilayətlərdə də gözəlliklərin mövcud olduğunu qəbul etməklə yanaşı, öz ölkəsinin gözəlliyinin tam, bütöv və hər tərəfdən üstün olduğunu vurğulayır. Yəni, sadəcə gözəl deyil, hər bir tərəfi, hər bir küncü gözəldir. Bu mənada, elcarı, sadəcə "çox" mənasını verməkdən də çox geniş bir məna kəsb edir.

Elcarı sözünün istifadəsi, mətnə poetik bir təmkin və vurğu qatır. "Bütün" sözündən fərqli olaraq, "elcarı" daha emosional və təsirlidir, tam olaraq əhatə edilən bölgənin hər küncünün, hər detasının gözəl olduğunu oxucuya daha güclü şəkildə çatdırır. Ona görə də, bu söz, ədəbi dilin zənginliyinə və ifadə imkanlarının genişliyinə əyani bir nümunədir.

Qeyd etmək lazımdır ki, elcarı sözü müasir Azərbaycan dilində geniş istifadə olunmasa da, ədəbiyyatda və xalq danışığında hələ də rast gəlinir. Onun nadirliyi isə onun ifadə gücünü və dəyərini daha da artırır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz