izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Elektron (yun. ἤλεκτρον - elektron - kəhrəba) maddənin əsas tərkib hissələrindən biri olan, mənfi elektrik yükünə malik, çox kiçik kütləli subatomik zərrəciydir. Kəşfinə görə elektron adını daşıyan bu zərrəciyin kəşfi elm aləmində inqilabi dəyişikliklərə səbəb olub. 1897-ci ildə Con Tomson tərəfindən kəşf edilən elektronun kəşfi atom nəzəriyyəsinə yeni baxış açısı qazandırdı və müasir fizikanın əsasını qoydu.

Elektronun yükü elementar yük adlanır və təqribən -1.602 × 10-19 kulondur. Bu, elektrik yükünün ən kiçik vahididir – elektrik yükü hər zaman bu yükün tam ədəd qatlarından ibarət olur. Elektronun kütləsi protonun kütləsindən təqribən 1836 dəfə kiçikdir və təqribən 9.109 × 10-31 kiloqramdır. Elektronun həmçinin dalğa xüsusiyyətləri də mövcuddur, yəni həm zərrəcik, həm də dalğa kimi davranır (dalğa-zərrəcik dualizmi). Bu ikili təbiət kvant mexanikası ilə izah olunur.

Elektronların atom nüvəsinin ətrafında müəyyən enerji səviyyələrində hərəkət etməsi kimyəvi reaksiyaların baş verməsinin və maddələrin xassələrinin müəyyən olunmasının əsas səbəbidir. Elektronlar kimyəvi rabitələrin əmələ gəlməsində, elektrik cərəyanının keçməsində və digər bir çox fiziki hadisələrdə iştirak edirlər. Elektronların davranışı, öz növbəsində, atomların və molekulların quruluşunu və xassələrini müəyyən edir. Müasir texnologiyanın inkişafında elektronların rolu çox böyükdür; kompüterlər, televizorlar, mobil telefonlar və s. kimi bir çox elektron cihazların işləməsi məhz elektronların xassələrinə əsaslanır.

Sözün ikinci mənası – elektron sifəti kimi istifadə edildikdə – elektronlarla, elektron tətbiqi ilə və ya elektron cihazlarla bağlı olan hər şeyi ifadə edir. Məsələn, "elektron poçt", "elektron mikroskop", "elektron musiqi" kimi ifadələrdə "elektron" sözü məhz bu mənada işlədilir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz