izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Estetik (yun. αἰσθητικός - aisthētikos - hiss edən, duyulan) sifəti əsasən incəsənət və gözəlliklə bağlı olan hissləri, zövqləri, qavrayışları ifadə edir. Sadəcə "estetikaya aid olan" və ya "estetika ilə bağlı olan" deyimindən daha geniş mənaya malikdir. Estetik sözü, obyekt və ya hadisənin gözəllik, uyğunluq, harmoniya və ya mükəmməllik hisslərini oyadıb-oyatmaması ilə əlaqədardır.

Bir əsərin estetik dəyəri, yalnız gözəl görünüşü ilə deyil, həm də onun emosional təsiri, ifadə gücü, texniki ustalığı və tamaşaçı ilə qurduğu əlaqə ilə müəyyən olunur. Estetik zövq subyektiv ola bilər, yəni fərqli insanlar eyni əsərdən fərqli estetik təəssüratlar ala bilərlər. Ancaq bəzi ümumi estetik prinsiplər mövcuddur ki, bunlar da uzun illər ərzində incəsənət tarixi və fəlsəfəsi tərəfindən təşkil edilmişdir. Misal üçün, simmetriya, balans, rəng uyğunluğu, ritm və proporsiya tez-tez estetik cəlbedicilik ilə əlaqələndirilir.

Estetik duyğu isə daha çox hiss və duyğuların estetik obyektə cavab reaksiyası kimi başa düşülür. Bu, sadəcə bir şeyin gözəl olmasını qavramaq deyil, həm də bu gözəllikdən alınan zövq, heyranlıq, təəccüb, hətta kədər və ya melankoli kimi duyğuları əhatə edir. Estetik duyğuların gücü və müxtəlifliyi insandan insana, mədəniyyətdən mədəniyyətə dəyişə bilər.

Yekun olaraq, "estetik" yalnız bir tərifə sığmayan, çoxcəhətli və zəngin bir anlayışdır. O, gözəllik anlayışını, onun qavranılmasını, duyğuların ifadəsini və incəsənətin təsirini əhatə edir. Estetik baxış bucağı həm incəsənət əsərlərinə, həm də gündəlik həyatın müxtəlif aspektlərinə – memarlıqdan dizayna, təbiətdən modaya qədər tətbiq oluna bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz