Evolyusionizm [lat. evolution - inkişaf, təkamül] – canlıların uzun müddət ərzində tədricən dəyişərək, mürəkkəbləşərək yeni növlərə çevrilməsi prosesi və bu prosesi izah edən elmi nəzəriyyədir. Sadəcə "təkamül" sözünün sinonimi olaraq istifadə edilməməlidir, çünki evolyusionizm daha geniş bir konsepsiyanı əhatə edir. O, təkcə dəyişikliyi deyil, həm də bu dəyişikliklərin mexanizmlərini, səbəblərini və nəticələrini araşdırır.
Evolyusionizm, Charles Darwinin təkamül nəzəriyyəsi ilə əlaqələndirilsə də, Darwin'dən əvvəl də təkamül fikirləri mövcud idi. Lakin Darwin, təbii seçmə mexanizmini təklif etməklə təkamül prosesinin necə baş verdiyinə dair əsaslı bir izah verdi. Təbii seçmə, ətraf mühitə daha yaxşı uyğunlaşan orqanizmlərin daha çox nəsil buraxması və bu xüsusiyyətlərin gələcək nəsillərə ötürülməsi prinsipinə əsaslanır. Bu, populyasiyalarda zaman keçdikcə dəyişikliklərə səbəb olur və yeni növlərin yaranmasına gətirib çıxarır.
Müasir evolyusionizm, Darvinin təbii seçmə nəzəriyyəsinə əlavə olaraq, genetika, molekulyar biologiya və digər elmi sahələrin kəşfləri əsasında inkişaf etmişdir. Bu, daha mürəkkəb və dolğun bir təkamül anlayışını ortaya qoymuşdur. Mütəxəssislər indi genlərin mutasiyaları, gen axını, genetik sürüşmə kimi amillərin də təkamülə təsirini araşdırırlar. Evolyusionizm, biologiyanın əsas prinsiplərindən biri olaraq, canlıların müxtəlifliyini, uyğunlaşmasını və yayılmasını anlamaq üçün əsas təməl rolunu oynayır.
Evolyusionizm, yalnız elmi bir nəzəriyyə deyil, həm də fəlsəfi və sosial təsirlərə malikdir. İnsanların yerinin, mənşəyinin və gələcəyinin anlamaqda mühüm rol oynayır. Ancaq qeyd etmək lazımdır ki, evolyusionizm dini inanclarla ziddiyyət təşkil edə bilər və bu mövzu ətrafında müxtəlif baxışlar mövcuddur. Elmi olaraq geniş şəkildə qəbul edilən bir nəzəriyyə olmasına baxmayaraq, evolyusionizmin müəyyən aspektləri hələ də tədqiqat mövzusu olaraq qalır.