izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Eydirmə sözü, əsasən Azərbaycanın kənd ərazilərində geniş yayılmış bir termindir və iki əsas mənaya malikdir.

Birinci mənası, feilin isim halıdır. "Eydirmək" sözündən törəmiş "eydirmə" inəyi sağma prosesində, daha doğrusu, inəyi sakitləşdirmək, ona yaxşı münasibət bəslədiyini göstərmək, əl ilə toxunmaq, səs tonu ilə sakitləşdirmək məqsədi ilə edilən hərəkətləri ifadə edir. Bu hərəkətlər inəyin süd verimini artırmaq üçün əhəmiyyətli sayılır. Yəni, sadəcə inəyi sağmaq deyil, onu sakitləşdirərək və müsbət emosiyalar bəxş edərək sağmaq prosesidir.

İkinci mənası isə, inəyi sağarkən oxunan mahnı, ya da nəğmədir. Bu mahnılar adətən sakit, monoton bir tona malik olur və inəyin sakitləşməsinə, daha çox süd verməsinə kömək edir. Bu mahnıların sözləri adətən sadə, təkrarlanan ifadələrdən ibarət olur, bəzən isə inək sahibinin öz hisslərini, arzularını ifadə edən şirin sözlər də olur. Beləliklə, eydirmə yalnız bir hərəkət deyil, həm də bir musiqi növü, bir ənənə kimi də qəbul edilə bilər. Bu mahnılar nəsildən-nəslə ötürülərək yaşayır və Azərbaycanın kənd mədəniyyətinin bir parçasıdır. "Eydirmə oxumaq" ifadəsi də bu ikinci mənanı təsdiqləyir.

Misal olaraq verilən “Kimdir o qaragöz ellər gəlini? Dilində eydirmə inəkmi sa...” misrası, eydirmənin həm hərəkət, həm də mahnı kimi ikinci mənasını əks etdirir. Sual, qadının inəyi sağarkən oxuduğu mahnının ahəngdarlığı və gözəlliyini vurğulayır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz