izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Eymə (eimə) Azərbaycan dilində əsasən qoyun və ya keçi dərisindən hazırlanmış, içərisində qatıq, ayran kimi maye süd məhsullarının saxlanması üçün istifadə edilən bir növ torbadır. Bu torbalar, adətən, heyvan dərisinin təmizlənib, xüsusi üsulla emal olunması ilə hazırlanır. Dərinin möhkəmliyi və su keçirməzliyi sayəsində eymələr süd məhsullarını uzun müddət təzə saxlamağa imkan verirdi.

Eymənin hazırlanması əmək tələb edən bir proses idi. Əvvəlcə heyvan dərisi diqqətlə təmizlənir, sonra xüsusi üsullarla, məsələn, duzlama və ya tütənləmə ilə emal olunurdu. Bu emal prosesi dərinin uzun müddət istifadəyə davamlı olmasını təmin edirdi. Sonra dərilər əl ilə tikilərək torbaya çevrilirdi. Eymənin ölçüsü və forması hazırlanma texnikasından və istifadə məqsədindən asılı olaraq dəyişə bilirdi.

Eymə yalnız praktiki əhəmiyyətə malik deyildi. Həmçinin, o, Azərbaycanın kənd həyatının, xüsusilə də köçəri həyat tərzinin ayrılmaz bir hissəsi idi. Köçərilər üçün eymə, qatıq və ayran kimi əsas qida məhsullarını təhlükəsiz və rahat şəkildə daşımaq üçün olduqca əhəmiyyətli idi. Ona görə də eymə, Azərbaycan mədəniyyətinin və tarixinin simvollarından biri kimi də qəbul edilə bilər.

Misalda verilən "Çatdılar obaya, ey qatıq satan; Hər eyməyə tökmüşdülər üç qazan" sətri, eymənin həcminin kifayət qədər geniş olduğunu və bir çox qatıq saxlamağa imkan verdiyini göstərir. Üç qazan qatıq, böyük bir ailənin və ya qrupun ehtiyacını ödəmək üçün kifayət qədər miqdardır.

Müasir dövrdə eymənin istifadəsi azalsa da, o, hələ də Azərbaycanın bəzi bölgələrində, xüsusən də kəndlərdə istifadə olunur və milli mədəni irsin əhəmiyyətli bir parçası olaraq qalmaqdadır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz