Motal (is. ): Qoyun və ya keçi dərisindən hazırlanmış, pendir, şor, quru ət və digər qida məhsullarının saxlanması üçün xüsusi üsulla emal edilmiş qab. Motalın hazırlanması üçün dərilər əvvəlcə təmizlənir, sonra xüsusi üsullarla (duzlama, qurudulma, yağlama və s.) emal olunaraq su keçirməz hala gətirilir. Bu emal prosesi motalın uzun müddət istifadəsinə imkan verir və saxlanılan məhsulların təhlükəsizliyini təmin edir. Motalın ölçüləri və formaları müxtəlif ola bilər, lakin ümumiyyətlə, içərisindəki məhsulları qorumaq üçün kifayət qədər möhkəm və geniş hazırlanır. Tarixən, əsasən kənd təsərrüfatı ilə məşğul olan bölgələrdə geniş yayılmışdır və qida məhsullarının saxlanmasında mühüm rol oynamışdır.
Motal sözünün etimologiyası (sözün mənşəyi) Türkcə köklərə malikdir. "Motal" sözünün "möhtəl" və ya oxşar bir kökdən törədiyi ehtimal edilir. Bu kökdə "möhkəm", "davamlı", "sağlam" kimi mənalar var ki, bu da motalın özünün dayanıqlı və qida saxlamaq üçün əlverişli olmasına uyğundur. Qeyd etmək lazımdır ki, sözün tam etimoloji izahı dilçilik araşdırmaları tələb edir.
Motalın istifadəsinə dair nümunələr:
- "Nənəm yayda hazırladığı pendiri motalda saxlayırdı."
- "Qışa hazırlıq üçün ailə şoru böyük bir motalda saxlayırdı."
- "Köçəri əhalinin qida məhsullarını daşımaq üçün motaldan istifadə etdiyi məlumdur."
Beləliklə, "motal" sözü sadəcə pendir və şor saxlamaq üçün bir qab deyil, həm də ənənəvi qida saxlama texnologiyalarının bir təzahürüdür və Azərbaycanın mədəni irsinin bir hissəsidir. Müasir dövrdə daha az istifadə olunsa da, tarixi və etnoqrafik əhəmiyyətini qoruyur.