Əcəm sözü tarixi köklərə malik mürəkkəb bir termindir. Ərəb dilindən götürülmüş bu söz, əvvəllər ərəblərdən fərqli dillərdə danışan xalqlara, xüsusilə də İran əhalisinə nisbətən işlənirdi. Yəni, əvvəlcə coğrafi və ya etnik mənsubiyyəti bildirən bir ad kimi deyil, daha çox "ərəb olmayan" mənasını ifadə edirdi.
Zaman keçdikcə "əcəm" termini mənasını daraltaraq əsasən farsları və ümumilikdə İran mədəniyyətinə mənsub olanları ifadə etməyə başladı. Bu isə əsasən Sasanilər dövründən sonra İranın ərəblər tərəfindən fəth edilməsi ilə bağlıdır. Fəthdən sonra ərəb hakimiyyəti altında yaşayan farslar "əcəm" olaraq adlandırılmış, onların dili, mədəniyyəti və ədəbiyyatı isə "əcəm dili", "əcəm mədəniyyəti" və "əcəm ədəbiyyatı" kimi qəbul olunmuşdur.
Maraqlıdır ki, "əcəm" termini zamanla müəyyən dərəcədə mənfi konnotasiya da qazanıb. Ərəblərin farslara qarşı hökmranlıq münasibətləri bu terminin istifadəsində bir üstünlük və ya aşağılama ifadəsi kimi işlənməsinə səbəb olub. Lakin bu, terminin orijinal mənasını tam olaraq əks etdirmir. Çünki əvvəlcə sadəcə bir təsnifat vasitəsi olaraq istifadə olunmuşdur.
Bu gün "əcəm" sözü əsasən tarixi kontekstdə və ya ədəbiyyatda rast gəlinir. Müasir Azərbaycan dilində İran və ya İranlıları ifadə etmək üçün daha neytral və qəbul olunmuş terminlər mövcuddur. Ancaq "əcəm" sözünün tarixi əhəmiyyətini və mürəkkəb semantik inkişafını unutmamaq vacibdir.