Əcəmi sözü köhnə fars dilindən gələn bir söz olub, əslində "ərəb olmayan" mənasını verir. Qədim dövrlərdə ərəblər öz dillərini və mədəniyyətlərini əsas götürərək, digər xalqları "əcəm" adlandırırdılar. Bu termin coğrafi və ya etnik mənsubiyyətdən asılı olaraq geniş bir məna kəsb edirdi.
Tarixi mənbələrə əsasən, əvvəllər "əcəm" termini daha çox İran ərazisində yaşayan xalqlara şamil edilirdi. Belə ki, ərəb coğrafiyası baxımından İran (Fars) ərazisi əcnəbi torpaq sayılırdı və orada yaşayan insanlar "əcəmilər" adlandırılırdı. Lakin zaman keçdikcə bu terminin mənası genişlənərək, ümumiyyətlə ərəb olmayan bütün xalqlara tətbiq olunmağa başlamışdır.
Maraqlı bir fakt kimi, "əcəm" sözü bəzən mənfi bir konnotasiya da daşıyırdı. Bu, ərəblərin öz mədəniyyətlərinə olan üstünlük hissindən irəli gəlirdi. Lakin bu, "əcəmi" sözünün özündə deyil, onu işlədən şəxsin dünyagörüşündə olan qərəzli yanaşmadan irəli gəlirdi.
Müasir Azərbaycan dilində "əcəmi" sözü daha çox tarixi kontekstdə istifadə olunur və adətən İranlılar və ya farslar üçün sinonim kimi qəbul edilir. Lakin kontekstdən asılı olaraq, geniş mənada ərəb olmayan hər hansı bir xalq üçün də işlənə bilər. Sözün tarixi və mədəni yükünü dərk etmək onun düzgün anlaşıması üçün çox vacibdir.