Əqəliyyət (ər. قِلَّة - azlıq) anlayışı, bir qrupun və ya sinifin ümumi sayca daha çox olan qrupa nisbətən sayca azlığını ifadə edir. Bu azlıq, say etibarilə miqdar azlığı ilə yanaşı, bəzən siyasi, iqtisadi, sosial və ya mədəni təsir gücündə də azlıq demək ola bilər. Belə ki, əqəliyyətə mənsub olan qrupun ümumi sayca çox olan qrupa nisbətən təsiri, səsi və nüfuzu daha az ola bilər.
Əqəliyyət anlayışı müxtəlif kontekstlərdə fərqli mənalar kəsb edə bilər. Məsələn, demokratiya prinsipləri əsasında qurulmuş bir cəmiyyətdə əqəliyyətin hüquq və azadlıqlarının qorunması mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Lakin tarix boyu əqəliyyətlərin çoxluğa tabe olması, hətta təzyiqə məruz qalması halları da müşahidə olunmuşdur. Bu da əqəliyyət anlayışının həm sayca azlıq, həm də siyasi və sosial həyatda təmsilçilik və güc dengesizliyini əks etdirən mürəkkəb bir məfhum olduğunu göstərir.
“Əqəliyyətdə qalmaq” ifadəsi isə bir qrupun və ya fərdin say etibarilə azlıqda qalmasını, cəmiyyətdə kifayət qədər təmsil olunmamasını və səsinin az eşidilməsini ifadə edir. Bu ifadə, bəzən sosial və ya siyasi təzyiq altında qalmağı, öz fikirlərini sərbəst ifadə etməkdə çətinlik çəkməyi də bildirə bilər. Yəni sadəcə sayca az olmaqdan əlavə, həmin azlığın digər qruplarla olan münasibətlərini, ictimai həyatdakı yerini və təsir gücünü də əks etdirir.
Ümumiyyətlə, əqəliyyət anlayışı yalnız sayca azlığı deyil, eyni zamanda sosial, siyasi və mədəni kontekstlə əlaqəli bir çox mənaları özündə birləşdirən mürəkkəb və çoxşaxəli bir anlayışdır.