Ələmli sifəti, ümumi mənada, qəmli, kədərli və qüssəli olanı ifadə edir. Lakin bu sadə tərif, sözün ifadə etdiyi duyğu dərinliyini tam əks etdirmir. Ələmli, sadəcə üzərində qəm buludu olan bir hal deyil; bu, daha çox ruhun dərinliklərindən qaynaqlanan, sarsıdıcı, bəzən də hətta məhv edici bir kədərdir.
Sözün kökü olan "ələm" sözü özündə dərin bir acı, dəhşət və ya məyusluq ehtiva edir. Ona görə də "ələmli" olan kəs, sadəcə bir az kədərli deyil; o, daxilən sarsılmış, ruhu yaralanmış, ümidsizliyə qapılmışdır. Bu, bir anlıq keçici bir vəziyyət deyil, daha çox uzunmüddətli, içəri əzən bir duyğudur.
Ədəbiyyatda "ələmli" sözü tez-tez məşuqun ayrılığından, sevgilinin itkisindən, vətən həsrətindən, ya da başqa bir ağır itkidən doğan dərin qəmi ifadə etmək üçün istifadə olunur. Belə hallarda, söz sadəcə qəmli olmağın kənına çıxaraq, dərin bir faciənin, dözülməz bir ağrının təcəssümünə çevrilir.
"Ələmli" sözü, sadəcə bir emosional vəziyyəti deyil, həm də bu vəziyyətin səbəbini və nəticələrini də özündə əks etdirir. Bu, insanın daxili dünyasının faciəvi halını, onun sarsıntılarını, dərin kədərinin izlərini göstərir. Ona görə də "ələmli" sözünü istifadə edərkən, sadəcə qəmli olmanın xaricində, daha dərin və mürəkkəb bir duyğu spektrini nəzərə almaq lazımdır.