Əlçatmaz sözü, əsasən fiziki və ya metaforik olaraq ələ keçirmək, əldə etmək, çatmaq mümkün olmayan şeylər üçün işlədilir. Lüğətlərdəki sadə "bax əlçatmaz" ifadəsi bu zəngin mənanı tam əks etdirmir.
Fiziki mənada əlçatmazlıq, coğrafi məsafə, maneələr, yüksəklik, dərinlik və ya digər fiziki amillər səbəbindən bir yerə və ya bir şeyə çatmaq mümkün olmadığını bildirir. Məsələn, yüksək bir dağın zirvəsi, dənizdəki uzaq bir ada və ya dərin bir mağaranın dibi əlçatmaz ola bilər. Bu hallarda əlçatmazlıq konkret və ölçüləndir.
Lakin, əlçatmazlıq daha çox metaforik mənada istifadə olunur. Bu halda, əldə edilməsi çətin olan şeylər, arzular, hədəflər və ya vəziyyətlər üçün işlədilir. Məsələn, "müvəffəqiyyət əlçatmaz deyil", "sənin arzuların əlçatmazdır" kimi ifadələr bu mənaya misaldır. Bu mənada əlçatmazlıq subyektivdir və şəxsin imkanları, bacarıqları və səyləri ilə bağlıdır. Bəziləri üçün əlçatmaz olan bir şey, başqaları üçün əldə edilə bilər.
Əlçatmazlıq həmçinin bir növ sirr və əzəmət hissi yaradır. Əlçatmaz olan şeylər daha cəlbedici və arzuolunan görünə bilər. Bu, insan təbiətinin əlçatmaz olanı fəth etmək istəyindən qaynaqlanır.
Nəticə olaraq, "əlçatmaz" sözü sadəcə "bax əlçatmaz" mənasından daha geniş bir spektr əhatə edir: fiziki maneələrdən tutmuş, subyektiv çətinliklərə, hətta əlçatmaz olanın yaratdığı cazibəyə qədər.