izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Əməkgünü: İşçilərin əmək sərfini ölçən, müəyyən bir müddət ərzində yerinə yetirilən iş həcmini ifadə edən vahiddir. Bu, sadəcə iş saatlarının cəmi deyil, həm də əməyin keyfiyyətini, səmərəliliyini və mürəkkəbliyini nəzərə alır. Tarixən, əməkgünü anlayışı müxtəlif mədəniyyətlərdə və iqtisadi sistemlərdə dəyişikliklərə məruz qalsa da, əsas mahiyyəti həmişə işçinin sərf etdiyi vaxt və səyin miqdarını qiymətləndirmək olub.

Əməkgünü anlayışı, sosialist iqtisadiyyatlarında daha geniş yayılmış və planlı iqtisadiyyatın əsas göstəricilərindən biri olmuşdur. Bu sistemlərdə əmək məhsuldarlığının artırılması üçün əməkgünü əsas götürülərək istehsal planları qurulur, əmək haqqı hesablanır və işçilərin əməyinin qiymətləndirilməsi həyata keçirilirdi. Kapitalist sistemlərində isə əməkgünü, daha çox iş saatlarının və ya əmək məhsuldarlığının hesablanması üçün istifadə olunur.

Kərim misalında olduğu kimi, "bir əməkgününü itirməyən" ifadəsi, işə münasibətin ciddiyyətini, vaxtın səmərəli istifadəsini və işə olan məsuliyyəti vurğulayır. "Əyriliyə qarşı vuruşan" ifadəsi isə ədalətsizliyə qarşı mübarizə aparan, öz haqqını müdafiə edən və əməyinin layiqli qiymətləndirilməsinə çalışan bir insanı təsvir edir. Beləliklə, bu ifadələr əməkgünü anlayışının sadəcə bir say deyil, həm də əmək münasibətlərində ədalət, məsuliyyət və səmərəlilik kimi dəyərləri özündə əks etdirdiyini göstərir.

Müasir dövrdə əməkgünü anlayışı bir qədər dəyişərək, daha mürəkkəb ölçülərə əsaslanır. Burada həm miqdar, həm də keyfiyyət amilləri nəzərə alınır. Məsələn, texnoloji inkişaf, avtomatlaşdırma və yeni iş formaları əməkgününün ölçülməsinə yeni yanaşmaların tətbiqini tələb edir. Lakin əməkgünü anlayışının mahiyyəti dəyişməz qalır: işçinin sərf etdiyi əməyin miqdar və keyfiyyətinin ölçülməsi.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz