izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Əmiri (ərəbcə əmir - əmr edən, başçı, hökmdar sözündən) sifəti olaraq əsasən iki mənada işlənir:

1. Əmirə məxsus, əmirə aid olan: Bu mənada "əmiri" sözü bir şeyin əmir tərəfindən hazırlanmış, istifadə edilmiş, ona məxsus və ya onunla bağlı olduğunu bildirir. Məsələn, "əmiri paltar" desək, bu, əmirin geyimini, onun geyindiyi paltarı və ya onun üçün xüsusi hazırlanmış paltarı ifadə edə bilər. Tarixi kontekstdə bu, əmirin sarayında hazırlanmış, onun zövqünə uyğun, yüksək keyfiyyətli və lüks paltar demək ola bilər. "Əmiri xörək" də eyni məntiqə əsaslanır - əmirin masasında yeyilən, onun üçün hazırlanmış, seçilmiş ərzaq məhsullarından hazırlanmış yeməkdir. Beləliklə, bu məna, sadəcə mənsubiyyəti deyil, həm də keyfiyyəti, mənşəyi əks etdirir.

2. Məcazi mənada - ən yaxşı, ən əla: Zaman keçdikcə "əmiri" sözü məcazi mənada da işlənməyə başlamış, "ən yaxşı", "ən əla", "üstün keyfiyyətli" kimi mənalar qazanmışdır. Bu mənada "əmiri paltar" deyərkən, paltarın keyfiyyətinin, gözəlliyinin və ya dəyərinin yüksək olduğunu vurğulayırıq. "Əmiri xörək" isə dadlı, ləzzətli, yüksək keyfiyyətli yeməyi ifadə edir. Bu məcazi mənada "əmiri" sözü zamanla "şah", "krallıq" kimi sözlərin daşıdığı "üstünlük", "kamillik" mənalarını əks etdirir. "Əmiri papaq köhn" deyimi isə bir zamanlar yüksək keyfiyyətli, qiymətli olmuş, lakin indi köhnəlmiş bir əşyanın məcazi təsvirini verir. Beləliklə, bu mənada söz köhnəliyi ilə keçmişdəki üstün keyfiyyəti yanaşı qoyur.

Qısacası, "əmiri" sözü həm konkret, həm də məcazi mənalarda işlənərək bir əşyanın mənşəyini, keyfiyyətini və ya statusunu vurğulayır. Onun mənası tarixi kontekstdən və işlənmə üsulundan asılı olaraq dəyişə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz