Əmri-vaqe (ərəb. əmr + vaqe) – olmuş, baş vermiş, gerçəkləşmiş hadisə, fakt; artıq baş vermiş və dəyişdirilməz olan bir vəziyyət. Bu söz, həm də qaçılmaz realiteyə, dəyişdirilməz həqiqətə işarə edir. Yəni, artıq baş vermiş və geri qaytarıla bilməyən bir həqiqətə, mövcud vəziyyətə istinad edilir.
“Əmri-vaqe qarşısında qalmaq” ifadəsi, artıq baş vermiş hadisənin qarşısında aciz qalmağı, onu dəyişdirə bilməməyi bildirir. Bu, ümumiyyətlə, məyusluq və çarəsizlik hisslərini ifadə edir. Hadisənin qaçılmazlığı və özünün gücsüzlüyü qarşısında insanın təslim olmasını təsvir edir.
“Əmri-vaqe qarşısında qoymaq” ifadəsi isə, bir hadisəni artıq baş vermiş kimi qəbul etdirmək, qarşı tərəfi artıq baş vermiş bir realite ilə üzləşdirmək mənasını verir. Bu, həm də bəzən bir növ təzyiq vasitəsi kimi istifadə oluna bilər; məsələn, baş vermiş faktları sübut olaraq ortaya qoymaq və beləliklə qarşı tərəfin mövqeyini zəiflətmək.
Zeynalın Mehribanın öz övladlarından əl çəkəcəyinə inanmaması ilə əlaqədar olaraq “əmri-vaqe” sözünün istifadəsi kontekstə bağlıdır. Əgər Zeynalın fikrincə Mehribanın övladlarından əl çəkməsi mümkün deyilsə, onda bu, onun üçün bir “əmri-vaqe”dir; yəni dəyişdirilməz bir həqiqət kimi qəbul etdiyi bir vəziyyət. Zeynalın inancının əksinə olaraq, əgər Mehriban övladlarından əl çəkirsə, onda bu zaman bu hərəkət “əmri-vaqe” halına gəlir.