izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Ənənəvilik (ənənə+vilik) – is. Bir şeyin, adət, vərdiş, davranış tərzi və ya inanclar sisteminin nəsillər boyu davam etməsi, keçməsi və qorunması halını ifadə edir. Bu sadəcə olaraq nəsildən-nəslə ötürülmə deyil, həm də bu ötürülmə prosesində davamlılığın, dəyişməzliyin, ya da az dəyişilməklə qorunub saxlanılmasının vurğulanmasıdır. Ənənəvilik, bir toplumun tarixi yaddaşının, mədəni irsinin və kimliyinin mühüm tərkib hissəsidir.

Ənənəvilik anlayışı statik deyil, dinamik bir prosesi əks etdirir. Nəsillər boyu davam edən hər hansı bir ənənə zamanın təsiri altında dəyişikliklərə məruz qalır, yeni mənalar qazanır, bəzən də tamamilə yox olur və ya transformasiyaya uğrayır. Bu dəyişikliklər, cəmiyyətdə baş verən sosial, iqtisadi və mədəni dəyişikliklərlə sıx bağlıdır. Məsələn, kənd təsərrüfatında istifadə olunan ənənəvi alətlər zamanla daha müasir və effektiv alətlərlə əvəz olunsa da, əkinçilik ənənəsinin özü qorunub saxlanıla bilər.

Ənənəvilik, həm də müəyyən bir qrupun, toplumun və ya millətin özünəməxsusluğunu, unikallığını qoruyub saxlamasının bir yoludur. Milli geyimlər, bayramlar, mərasimlər, əfsanələr və sənət nümunələri ənənəvilik vasitəsilə nəsillərə ötürülərək mədəni irsimizin əsasını təşkil edir. Lakin, hər bir ənənənin müsbət və mənfi tərəfləri ola bilər. Bəzi ənənələr müasir cəmiyyətin tələblərinə cavab verməyə bilər və hətta zərərli ola bilər. Buna görə də, ənənələrin tənqidi şəkildə araşdırılması və seçici münasibət vacibdir.

Adətlərin ənənəviliyini araşdırarkən, adət-ənənələrin sosial konteksti, onların yaranma səbəbləri, ictimai funksiyaları və cəmiyyət üzvləri tərəfindən necə qəbul olunduğu kimi amilləri nəzərə almaq lazımdır. Belə bir araşdırma, həm müəyyən bir toplumun mədəniyyətini daha dərindən anlamağa, həm də ənənələrin inkişafını və dəyişməsini izləməyə imkan verir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz