Ərəq: Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında özünəməxsus yer tutan "ərəq" sözü, əsasən, qədim fars dilindən gəlmiş bir termindir (ərəb dilindəki eyni köklə əlaqəsi olsa da, mənşə etibarilə fars dilinə daha yaxındır). Lüğətlərdə sadəcə "spirtli içki" kimi təqdim olunsa da, bu, sözün tarixi və mədəni kontekstini tam əks etdirmir. Ərəq, sadəcə bir içki deyil, tarix boyu müxtəlif mədəniyyətlərdə sosial, dini və hətta tibbi mərasimlərdə mühüm rol oynamış bir simvoldur.
Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında "ərəq" sözü, bir çox hallarda poetik və simvolik mənalar daşıyır. Məsələn, verilən misal ("Tər ol gülüzardə ərqin xoş səfası var; Türfə budur ki, saziş edər atəş ab ilə") ərqin xoş ətirini, canlılığını və hətta ehtimal ki, sevgi və ehtirasla əlaqəsini ifadə edir. "Atəş ab ilə saziş" ifadəsi isə ərqin təsirini, aşiqlərin qəlbini alovlandıran təsirini ifadə edə bilər. Beləliklə, ədəbi mətnlərdə ərq sadəcə bir içki kimi deyil, daha çox duyğu və həyat enerjisi ilə bağlı simvol olaraq qələmə alınır.
Müasir dövrdə "ərəq" termini əsasən spirtli içki mənasında istifadə olunsa da, onun köhnə, zəngin mədəni kontekstini unutmaq olmaz. Bu sözün tarixi təhlilini aparmaq, Azərbaycan mədəniyyətinin və ədəbiyyatının daha dərin tədqiqi üçün faydalıdır. Ərəqin müxtəlif növləri, istehsal üsulları və mədəniyyətlərdəki rolu, ədəbiyyatımızda və folklorumuzda əksini tapan maraqlı araşdırma mövzularıdır.