Əyan (ər. عَيَان - əyan; çoxluq: əyanlar) sözü köhnə Azərbaycan dilində yüksək sosial mövqeyə, nüfuz və sərvətə malik olan, ölkənin idarə olunmasında söz sahibi olan və yaşlı adamları ifadə edirdi. Sadəcə "top" mənası ilə kifayətlənmək bu zəngin mənanı tam əks etdirmir.
Tarixi kontekstə nəzər salsaq, "əyan" termini əsasən feodal dövründə, səltənət, xanlıq və bəylərbəyliyi dövründə geniş istifadə olunmuşdur. Bu insanlar torpaq sahibi, iqtisadi cəhətdən güclü, siyasi təsiri olan və əhalinin böyük bir hissəsini öz nəzarəti altında saxlayan şəxslər idilər. Onlar sadəcə varlı və nüfuzlu deyildilər; həm də hökumətin qərar qəbul etmə prosesində fəal iştirak edir, öz maraqlarını müdafiə edir və bəzən hökmdarlara qarşı müqavimət göstərirdilər. Beləliklə, "əyan" termini sadəcə varlı təbəqə deyil, əslində güclü bir siyasi qrupun adı idi.
Müasir dilin mədəni irsinin qorunması üçün "əyan" sözünün yalnız "top" kimi tərcüməsi yetərli deyil. Onun tarixi və sosial kontekstinə diqqət yetirmək, bu sözün zəngin mənasını tam anlamaq üçün vacibdir. Əyanların tarixi rolunu, cəmiyyətdəki mövqeyini, siyasi təsirini dərk etmək, Azərbaycan tarixinin dərinliklərinə daha yaxşı nüfuz etməyə kömək edir.
Qısacası, "əyan" sözü, yalnız varlı adamlardan ibarət olan bir qrup deyil, tarixi bir dövrün sosial və siyasi quruluşunun ayrılmaz bir hissəsi, nüfuzlu və güclü bir sinifin adıdır. Bu sözün "top" kimi tərcüməsi onun əsl mənasını və tarixi əhəmiyyətini tam əks etdirmir.