Əza (ərəb mənşəli söz) sözü əsasən "əziyyət", "zəhmət", "məşəqqət" və "cəfa" mənalarında işlənir. Lüğətlərdə sadəcə bu mənaların verilməsi sözün zəngin semantik potensialını tam əks etdirmir. Əslində, "əza" yalnız fiziki olaraq hiss edilən bir əziyyəti deyil, həm də ruhi, mənəvi bir yorğunluğu, sıxıntını, ağır bir yükü ifadə edə bilər. Bu, çətin bir vəzifənin, ağır bir işin və ya həyatın özünün yaratdığı çətinliklərin nəticəsidir.
Sözün "cəfa" mənası ilə bağlılığı da diqqət çəkir. "Cəfa" daha çox qəsdən, bilərəkdən edilən əziyyət, zülm, ədalətsizlik anlamına gəlir. "Əza" isə həm qəsdən, həm də qəsdsiz yaranmış ağır vəziyyətləri əhatə edə bilər. Yəni, "əza" daha geniş bir anlayışdır.
Misal olaraq, şeirdəki "dərsin əzası" ifadəsi sadəcə dərsə hazırlaşmanın fiziki yorğunluğunu deyil, dərsin ağır və monotonluğunu, maraqsızlığını, zehni yorğunluğu da ifadə edə bilər. Bu kontekstdə "əza" daha çox "ağır yük", "çətinlik" mənasında işlənir.
Beləliklə, "əza" sözünün mənasını tam olaraq anlamaq üçün yalnız sözün leksik mənasına deyil, həm də kontekstinə diqqət yetirmək lazımdır. Çünki bu söz müxtəlif kontekstlərə uyğun olaraq fərqli nüanslar daşıya bilir.