Əzazil (ər.) – İslam dini və ərəb mifologiyasında adı çəkilən, Allahın yaratdığı mələklərdən biri, şeytanın əvvəlki adı. Quran və hədislərdə adı keçsə də, onun ətraflı təsviri verilmir. Əsasən, İblis adıyla tanınan və Allahın əmrinə itaətsizlik etməsi nəticəsində lənətlənərək şeytana çevrilən varlıqdır.
Əzazil, qüdrət və gözəllik baxımından digər mələklərdən fərqlənirdi. Rəvayətlərə görə, o, Allah tərəfindən insana səcdə etməyi əmr olunduğu zaman, özünün üstün olduğunu iddia edərək səcdə etməkdən imtina etmişdir. Bu itaətsizlik, onun Allahın lənətinə düçar olmasına və "şeytan" adı ilə tanınmasına səbəb olmuşdur. Bu hadisə, insanın yaxşılıq və pisliyə seçmə azadlığının mövcudluğunun təsdiqidir.
Əzazilin adı, yalnız şeytanın əvvəlki adını bildirməklə yanaşı, ümumi mənada "şeytan", "şər qüvvəsi" və ya "fitnə-fəsad törədən" mənalarında da istifadə oluna bilər. Ədəbiyyatda və xalq arasında şər qüvvələrinin simvolu olaraq işlədilən əzazil, əsərlərdə müxtəlif obrazlarda təsvir edilmişdir.
Əzazil haqqında olan rəvayətlər və təsəvvürlər, müxtəlif mədəniyyətlərdəki şər və yaxşılıq anlayışlarının qarşılaşmasını və insan iرادəsinin əhəmiyyətini əks etdirir. Bu baxımdan, əzazil sadəcə bir mifoloji personaj olmaqdan çox, insan təbiətinin mürəkkəbliyini və əxlaqi seçmə azadlığını təcəssüm etdirir.