Fabrik-mətbəx [lat. fabrica və ər. mətbəx] termini, mexaniki üsulların geniş miqyasda tətbiq olunduğu, böyük həcmdə yemək hazırlanması ilə məşğul olan ictimai iaşə müəssisəsini ifadə edir. "Fabrik" sözünün latın mənşəli olması, kütləvi istehsal prosesini, "mətbəx" sözünün isə ərəb mənşəli olması, yemək hazırlama funksiyasını vurğulayır. Bu iki sözün birləşməsi nəhəng miqyaslı, sənaye üsulu ilə qida hazırlama konseptini əks etdirir.
Fabrik-mətbəx müəssisələri adətən böyük kollektivlərin (məktəblər, xəstəxanalar, hərbi hissələr, iri sənaye müəssisələri və s.) qida təminatını təşkil edir. Bu müəssisələrdə qabaqcıl texnologiyalar, avtomatlaşdırılmış sistemlər və kənd təsərrüfatı məhsullarının emalı üçün müasir avadanlıqlar istifadə olunur. Yüksək məhsuldarlıq, sanitariya qaydalarına ciddi riayət olunması və keyfiyyətə nəzarət fabrik-mətbəxlərin əsas xüsusiyyətlərindəndir. Bəzi fabrik-mətbəxlər həmçinin qida məhsullarının paylanması və çatdırılması ilə də məşğul olur.
Tarixi kontekstdə fabrik-mətbəxlər XX əsrin ortalarından etibarən, xüsusilə də sosializm dövründə kütləvi iaşənin təşkilində mühüm rol oynayıb. Müasir dövrdə isə, bu müəssisələr iqtisadiyyatın və texnologiyaların inkişafı ilə yanaşı, yenilənərək daha effektiv və müasir sistemlərə keçirlər. "Qabaqcıl fabrik-mətbəx" termini isə texnoloji yenilikləri, avtomatlaşdırmanı, keyfiyyətə nəzarəti və yüksək standartlara uyğunluğu özündə birləşdirən müəssisələri təsvir edir.
Ümumiyyətlə, fabrik-mətbəx, kütləvi qida istehsalının və təchizatının təşkili üçün əhəmiyyətli bir struktur olub, cəmiyyətin qida təhlükəsizliyi və sağlamlığının təmin olunmasında mühüm rol oynayır. Onların fəaliyyəti qida elminin, texnologiyanın və logistikanın kompleks inteqrasiyasını tələb edir.