Faktor [lat. factor – edən, düzəldən] termini, latın mənşəli olaraq, bir hadisənin və ya prosesin baş verməsində və ya onun gedişatında müəyyən rol oynayan, təsir göstərən hər hansı bir elementi, amili, tərkib hissəsini bildirir. Sadəcə bir "amil" sözündən daha geniş bir məna daşıyır, çünki prosesin nəticəsinə təsir edən bu elementin spesifik təsir mexanizmini, "edən", "düzəldən" xüsusiyyətini önə çəkir.
Faktor, elmi araşdırmalarda, ictimai hadisələrin təhlilində, iqtisadi modellərdə, texnoloji proseslərin təsvirində və digər sahələrdə geniş istifadə olunur. Məsələn, bir xəstəliyin yaranmasında genetik faktorlar, ətraf mühitin faktorları və həyat tərzi faktorları rol oynaya bilər. Ya da bir şirkətin uğurunda bazarın vəziyyəti, rəqabət, marketinq strategiyaları və menecment keyfiyyəti kimi faktorlar təsirli ola bilər. Faktorun təsiri kəmiyyətcə ölçülə bilər və ya keyfiyyətcə təsvir edilə bilər, bəzən də hər ikisi birlikdə istifadə olunur.
Maraqlı bir cəhət də budur ki, faktor termini, sözün mənşəsindən də göründüyü kimi, bir prosesin yalnız nəticəsinə deyil, həm də prosesin özüə aktiv şəkildə təsir göstərən amilləri ifadə edir. Yəni, sadəcə olaraq müşahidə olunan bir hadisə deyil, hadisənin gedişatını formalaşdıran, yönləndirən, dəyişdirən bir qüvvə və ya təsir mexanizmi kimi başa düşülür. Beləliklə, faktor termini, səbəb-nəticə əlaqəsinin daha dərin və kompleks təhlilini mümkün edir.
Qısaca olaraq, faktor sözü, hər hansı bir prosesin və ya hadisənin arxasında duran, onun gedişatını və nəticəsini şərtləndirən aktiv və təsirli elementləri ifadə edən, “amil” sözündən daha çox məlumat verən bir termindir.