Fenoloji (sifət): Bitkilərin və heyvanların inkişaf mərhələlərinin illik dövrlərlə əlaqəsini öyrənən fenologiya elminə aid olan; fenologiya ilə əlaqədar.
Fenoloji, sadəcə "fenologiya ilə əlaqədar" olmaqdan daha geniş bir mənaya malikdir. Bitkilərin çiçəklənməsi, yarpaq açması, meyvə verməsi və ya heyvanların köçü, yuva qurması, çoxalması kimi hadisələrin zamanını və bu hadisələrin iqlim dəyişiklikləri, coğrafi mövqe və digər amillərdən necə təsirləndiyini incələyən fenologiya elminin hərtərəfli təsvirini əhatə edir. Beləliklə, "fenoloji müşahidələr" deyəndə, sadəcə müşahidələr deyil, elmi metodlarla aparılmış, dəqiq qeydlər tutulmuş və müqayisəli analizlər edilmiş müşahidələr nəzərdə tutulur. Bu müşahidələr, bitkilərin və heyvanların fəaliyyətlərini izləmək, iqlim dəyişikliklərinin təsirlərini qiymətləndirmək və ekoloji modellər yaratmaq üçün istifadə olunur.
Fenoloji qanunauyğunluqlar, bitki və heyvan növlərinin inkişaf mərhələlərində müşahidə olunan müəyyən naxışları və ardıcıllıqları ifadə edir. Bu qanunauyğunluqlar, müəyyən bir coğrafi bölgədə və ya iqlim zonasında hər il təkrarlana bilir, lakin iqlim dəyişiklikləri və digər amillər bu qanunauyğunluqlarda dəyişikliklərə səbəb ola bilər. Məsələn, bir bitkinin hər il eyni zamanda çiçəkləməsi, ya da quşların hər il eyni vaxtda köç etməsi fenoloji qanunauyğunluqların nümunəsidir. Bu qanunauyğunluqların öyrənilməsi, bitki və heyvanların həyat dövrlərini daha yaxşı başa düşməyə və ekoloji tarazlığı qorumağa kömək edir.
Ümumiyyətlə, "fenoloji" termini, bitki və heyvanların illik inkişaf dövrünün dəqiq və elmi tədqiqatını əks etdirən bir termindir. Bu termin, sadəcə bir hadisənin fenologiya ilə əlaqədar olduğunu ifadə etməkdən daha çox, elmi bir yanaşma və dəqiq müşahidələrə əsaslanan bir tədqiqat sahəsinə işarə edir. Fenoloji müşahidələr və qanunauyğunluqların öyrənilməsi, təbiətin dinamikliyini və dəyişən şəraitə uyğunlaşma qabiliyyətini daha yaxşı anlamaq üçün çox vacibdir.