Fəcr (ər. فجر - fağr) sözü Azərbaycan dilində səhərin çox erkən, günəşin üfüqdən görünməzdən əvvəlki, hələ qaranlığın tam yox olmadığı, işıqla qaranlığın qarışdığı sehrli anı ifadə edir. Bu, sadəcə bir zaman dilimi deyil, həm də təbiətin oyanışı, yeni günün vəd etdiyi ümidlərin simvoludur. Sözün kökü olan ərəb dilindəki "fağr" sözü də eyni mənanı daşıyaraq, həm fiziki olaraq işıqlanmanın başlanğıcını, həm də mənəvi olaraq təmizlik, yeni başlanğıc və ümid duyğularını özündə əks etdirir.
Fəcr, günəşin ilk işıqlarının ətrafı yumşaq bir şəkildə işıqlandırdığı, göy üzünün rənglərinin incəliklərlə dəyişdiyi, hələ tam parlaq olmamasına baxmayaraq, ətrafa sakit bir işıq saçdığı bir vaxtdır. Bu vaxtın xüsusi bir sehrinə malik olması, şeirlərdə, ədəbiyyatda və incəsənətdə çox zaman məcazi mənalarda da istifadə edilməsinə səbəb olmuşdur. Məsələn, fəcr yeni bir həyatın, yeni bir dövrün, yeni bir mərhələnin başlanğıcını, ümidlərin doğmasını və təmizlənməni simvolizə edə bilir.
Fəcr, həm də dini baxımdan əhəmiyyətli bir vaxtdır. Bir çox dinlərdə fəcr namazı, dua və ibadetlərin qəbul olduğu müqəddəs bir vaxt olaraq qəbul edilir. Bu, insanın özünü Allah qarşısında təmizləməsi, ruhani olaraq yenilənməsi üçün idealdır. Günəşin yüksəlməsindən əvvəlki bu sakitlikdə, insan daha dərindən öz daxili aləminə nüfuz edə, düşüncələrini və niyyətlərini təmizləyə bilir.
Beləliklə, fəcr sadəcə bir vaxt dilimi deyil, bir çox mədəniyyətdə və dinlərdə müxtəlif mənalar daşıyan, əhəmiyyətli bir simvoldur. Onun sehrli atmosferi, rənglərin incəliyi və gələn günə olan ümid duyğusu insanın ruhunu oxşayır və yeni başlanğıclara doğru bir irəliləyiş hissi bəxş edir.