izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Fərqlənmə sözü "fərqlənmək" fellindən törəmiş isimdir və əsasən iki əsas mənada işlənir. Birinci mənada, fərqlənmə, iki və ya daha çox varlığın, hadisənin, anlayışın bir-birindən keyfiyyət, kəmiyyət və ya digər əlamətlərinə görə seçilib görünməsi, fərqləndirilə bilməsi deməkdir. Bu, obyektiv bir müşahidəyə əsaslanan müqayisə nəticəsidir. Məsələn, "iki qardaşın fərqlənməsi boy uzunluqlarından aydın görünür" cümləsində fərqlənmə, ölçülə bilən bir fərqi, obyektiv bir reallığı bildirir. Burada fərqlənmənin əsası konkret və ölçülən bir xüsusiyyətə - boy uzunluğuna söykənir.

İkinci mənada isə fərqlənmə, daha çox subyektiv bir qiymətləndirməni əks etdirir. Bu mənada, "fərqlənmə" bir şəxsin, qrupun və ya hadisənin digərlərindən üstünlüyünü, seçkiliyini, müstəsna xüsusiyyətlərə malik olmasını ifadə edir. Bu, həm müsbət, həm də mənfi mənada işlənə bilər. Məsələn, "rəssamın əsərləri öz orijinallığı ilə fərqlənir" cümləsində fərqlənmə müsbət bir keyfiyyəti, yəni yaradıcılığı və orijinallığı bildirir. Lakin "o, öz aqressiv davranışı ilə fərqlənir" cümləsində isə fərqlənmə mənfi bir xüsusiyyəti, yəni aqressivliyi ifadə edir. Bu mənada fərqlənmə, hər hansı bir standartla, norma ilə müqayisə nəticəsində meydana çıxır və bu standart subyektiv ola bilər.

Ümumiləşdirərək demək olar ki, fərqlənmə sözü müxtəlif kontekstlərdə fərqli çalarlarda işlənən çoxcəhətli bir anlayışdır. Həm obyektiv, həm də subyektiv əsaslara malik ola bilən bu söz, müqayisə və seçilməni ifadə etmək üçün geniş istifadə olunur və müxtəlif elmi sahələrdən tutmuş gündəlik danışıqlara qədər geniş tətbiq dairəsinə malikdir. Məsələn, biologiya elmində canlıların fərqlənməsi, iqtisadiyyatda ölkələrin iqtisadi göstəricilərinə görə fərqlənməsi kimi bir çox sahələrdə bu sözün mənalı və aydın şəkildə tətbiq olunduğunu görə bilərik.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz