Fikir-xəyal sözü Azərbaycan dilində geniş mənada düşüncə, xəyal, təsəvvür, plan və ya niyyət kimi müxtəlif mənalarda işlənən bir birləşmədir. Sadəcə "fikir" sözünün sinonimi olmaqdan daha geniş bir mənaya malikdir. "Fikir" daha çox konkret, yönəlikli bir düşüncəni, məsələyə yanaşmanı ifadə edərkən, "fikir-xəyal" daha çox düşüncələrin və xəyalların qarışıq, bəzən də səpələnmiş halını, dərinə gedən, bəlkə də realizasiya olunması mümkün olmayan düşüncələri əks etdirir.
Lügətlərdə "fikir" sözünün sinonimi kimi təqdim olunmasına baxmayaraq, "fikir-xəyal" özünəməxsus bir semantik yük daşıyır. Bu birləşmə, insanın düşüncələrinə emosional bir rəng qatır, onların daha səlis, axıcı və bəzən də qeyri-reallaşdırıla bilən xarakter daşıdığını ifadə edir. Məsələn, "uzun-uzun fikir-xəyallar qurur" ifadəsi, şəxsin real həyatdan uzaqlaşaraq özünün xəyal aləmində dərinə getdiyini göstərir.
Ataş Mürsəlin misalında olduğu kimi, "fikir-xəyaldan aralanmamaq" ifadəsi, şəxsin öz düşüncələrinə, xəyallarına çox bağlı olduğunu, bəlkə də həddindən artıq xəyalpərəst olduğunu və realla əlaqəsini itirdiyini bildirir. Bu mənada "fikir-xəyal" həm müsbət, həm də mənfi kontekstlərdə işlənə bilər. Yəni yaradıcı bir insanın ilham mənbəyi olsa da, həyatda məqsədə çatmaq üçün maneə yarada bilər.
Qısacası, "fikir-xəyal" sözü, sadəcə düşüncələri deyil, həm də onların emosional və psixoloji tərəfini əks etdirən zəngin mənaya malik bir birləşmədir.