Fikirlilik, diqqətlilik, düşüncəyə dalmışlıq və ya düşüncəyə qərq olmuşluq halını ifadə edən bir söz olub, əsasən daxili aləmə yönəlmiş, xarici aləmdən müəyyən dərəcədə uzaqlaşmanı əks etdirir. Bu, sadəcə olaraq "fikirli olma" və ya "fikirli adamın halı" deyil, daha çox öz daxili dünyasına, düşüncələrinə, xatirələrinə və ya hisslərinə batmış bir vəziyyətdir. Fikirli adam xarici aləmin qıcıqlandırıcı amillərindən nisbətən az təsirlənir, özünün daxili aləminə daha çox yönəlmiş olur.
Lüğətdə "dalğınlıq"la əlaqələndirilməsinə baxmayaraq, fikirlilik və dalğınlıq arasında əsaslı fərq vardır. Dalğınlıq, diqqətin yayılması, nəyəsə tam cəmlənməmək halını ifadə edir. Fikirlilik isə daha çox dərin, məqsədyönlü bir düşüncə prosesinə fokuslanmanı əks etdirir. Dalğın adam ətrafında baş verənlərdən xəbərsiz qala bilər, fikirli adam isə öz daxili aləminə o qədər dərindən dalmışdır ki, ətraf hadisələri qəsdən ikinci plana keçirər.
Məsələn, mətndə verilən nümunədə əsgərlərin "açılan çöhrələrində nə isə bir..." ifadəsi onların düşüncəyə dalmışlıq, yəni fikirlilik halında olduqlarını göstərir. Bu, onların yorğunluqdan, gərginlikdən və ya hətta əvvəlki hadisələr barədə düşünməkdən qaynaqlana bilər. Fikirlilik həm sakit, həm də gərgin, həyəcanlı bir vəziyyəti ifadə edə bilər. Bu, insanın ruhi vəziyyətinə və düşüncələrinin təbiətinə bağlıdır.
Beləliklə, fikirlilik sadəcə olaraq "fikirli olma" deyil, daha çox daxili aləmə, düşüncələrə, xatirələrə və ya hisslərə yönəlmiş, dərin və mənalı bir vəziyyətdir. Bu vəziyyət həm sakitlik, həm də gərginlik hissi ilə müşayiət oluna bilər. Dalğınlıqdan fərqli olaraq, fikirlilik diqqətin yayılmasını yox, öz daxili dünyasına fokuslanmanı ifadə edir.