Filankəs sözü Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir sözdür və ərəb dilindən olan "filan" və fars dilindən olan "kəs" sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir. Hər iki kökdə də "müəyyən olmayan, adı bilinməyən şəxs" mənası ifadə olunur. Beləliklə, "filankəs" adı bəlli olmayan, bilinmək istənilməyən və ya sadəcə olaraq adının çəkilməsinin lazım olmadığı bir şəxsi ifadə edir.
Bu sözün istifadəsi bir neçə kontekstdə müşahidə oluna bilər. Məsələn, söhbət zamanı adı bilinməyən bir şəxsdən danışarkən, həmin şəxsin adını gizlətmək və ya vurğulamamaq məqsədi ilə "filankəs" sözündən istifadə olunur. "Filankəs dünən mağazaya gəlmişdi" kimi cümlələrdə, danışan həmin şəxsin adını bilmədiyini və ya bildirməyi vacib saymadığını göstərir.
Digər tərəfdən, "filankəs" sözü həm də tənqidi və ya istehza dolu bir kontekstdə işlənə bilər. Bu halda, adı çəkilən şəxs barədə danışanın mənfi fikirləri və ya onunla bağlı məlumatsızlığı ifadə olunur. Məsələn, "Filankəs nə işlə məşğuldur?" kimi bir sual, həmin şəxs barədə danışanın biganəliyini və ya hətta laqeydliyini əks etdirə bilər.
Maraqlı bir məqam da odur ki, "filankəs" sözü zaman keçdikcə ədəbiyyatda və gündəlik dilində özünəməxsus bir üslub elementinə çevrilmişdir. Həm dəqiq bir şəxsi, həm də ümumi bir kateqoriyanı təmsil edə bilməsi sayəsində, bu söz müxtəlif ədəbi üslublarda – həm ciddi, həm də yumoristik əsərlərdə – istifadə olunur. Beləliklə, "filankəs" sadəcə bir söz deyil, Azərbaycan dilinin zənginliyinə və ifadə imkanlarının genişliyinə dair bir nümunədir.