izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Fonoqram (yun. phone – səs və gramma – yazı) – səs yazısının müxtəlif daşıyıcılar üzərində (plastinka, maqnit lenti, optik disk, yaddaş kartı və s.) materiallaşmış formasıdır. Bu, sadəcə səsin yazılması deyil, həm də onun saxlanması və sonradan çalınması üçün nəzərdə tutulmuş fiziki və ya rəqəmsal bir vasitədir. Fonoqram, səsin zamanla dəyişən dalğalarını müəyyən bir kodlaşdırma üsulu ilə – mexaniki cizgilər, maqnitləşmə, rəqəmsal siqnallar və s. – əbədiləşdirir.

Tarixən, fonoqramların forması və texnologiyası əhəmiyyətli dərəcədə dəyişib. İlk fonoqramlar silindrik və ya disk şəklində səs yazılarını mexaniki şəkildə qeyd edən cihazlar vasitəsilə yaradılırdı. Sonralar maqnit lentləri səs yazılarının daha keyfiyyətli və uzun müddətli saxlanmasına imkan verdi. Müasir dövrdə isə rəqəmsal texnologiyalar fonoyaqramların daha yığcam, asanlıqla surətlənən və uzun müddət saxlanıla bilən versiyalarının yaradılmasını təmin edir. MP3 faylları, WAV faylları, flac faylları və digər rəqəmsal audio formatları müasir fonoqramların ən geniş yayılmış nümunələrindən hesab olunur.

Fonoqram anlayışı yalnız musiqi və nitqə deyil, həm də digər səs effektlərinə, məsələn, təbiət səslərinə, səs effektlərinə və s. aiddir. Fonoqramlar incəsənət, elm, təhsil və digər sahələrdə geniş istifadə olunur – musiqi sənayesində, kino və televiziya istehsalında, arxeologiya və linqvistikada, səs mühəndisliyində və s. Fonoqramların köməyilə biz keçmişin səsini eşidə, tarixi hadisələri daha yaxşı anlayıb, müxtəlif mədəniyyətlərin musiqi və nitq nümunələrini öyrənə bilirik. Fonoqram, sadəcə səs yazısı deyil, həm də zamanın və mədəniyyətin əbədi bir izidir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz