Frenoloq sözü yunanca köklərə malikdir və "frenologiya mütəxəssisi" mənasını verir. Ancaq bu izah kifayət qədər dəqiq deyil, çünki frenologiyanın özünün nə olduğunu açıqlamır. Əslində, frenoloq, XIX əsrdə populyar olmuş, lakin elmi cəhətdən təkzib olunmuş bir psixoloji nəzəriyyə olan frenologiyanın tərəfdarı və praktikantıdır.
Frenologiya, kəllə sümüyünün forması və ölçülərinin insanın intellektual qabiliyyətləri, xasiyyətləri və şəxsiyyət xüsusiyyətləri ilə əlaqəli olduğunu iddia edən bir pseudoelm idi. Frenoloqlar, kəllənin müxtəlif bölgələrinin müxtəlif “ağıl orqanlarına” uyğun gəldiyinə inanırdılar və kəllənin müayinəsi yolu ilə şəxsiyyətin xüsusiyyətlərini müəyyənləşdirməyə çalışırdılar. Bu müayinə zamanı kəllənin çıxıntılarını və çökəkliklərini əl ilə hiss edərək, müəyyən xüsusiyyətlərin güclü və ya zəif olduğunu müəyyənləşdirməyə çalışırdılar. Məsələn, böyük bir çıxıntı, həmin bölgəyə uyğun gələn xüsusiyyətin daha inkişaf etmiş olduğunu göstərirdi.
Bu gün frenologiya elmi cəhətdən tamamilə rədd edilmişdir və saxta elm (pseudoscience) kateqoriyasına aiddir. Ancaq XIX əsrdə geniş yayılmış və hətta məhkəmələrdə, işə qəbul proseslərində və hətta cinayətkarların təhlilində belə istifadə olunmuşdur. Bu səbəbdən "frenoloq" sözü yalnız bir mütəxəssis adı kimi deyil, həm də tarixi bir kontekstdə, elm tarixindəki yanlış yolları göstərən bir nümunə kimi də maraqlıdır. Frenologiyanın tarixi, elmin inkişafındakı çətinlikləri və elmi düşüncənin əhəmiyyətini anlamaq üçün dəyərli bir mənbədir.
Beləliklə, frenoloq sözü sadəcə "frenologiya mütəxəssisi" deyil, XIX əsr pseudoelminin maraqlı, lakin yanlış bir təmsilçisi olan tarixi bir fiqurun adını ifadə edir.