Gen: Həyatın Şifrəsi
Gen, yunanca "genos" (γεννος) sözündən törəmiş olub "mənşə" mənasını verir. Bu, sadəcə bir söz deyil, həyatın özünün əsas daşı, irsiyyətin əsas təməlidir. Genlər, valideynlərdən övladlara keçən və orqanizmin bütün xüsusiyyətlərini – göz rəngindən boyuna, xəstəliklərə meylindən davranış xüsusiyyətlərinə qədər – müəyyən edən bioloji informasiyanın daşıyıcılarıdırlar.
Daha dəqiq desək, genlər DNT (deoksiribonuklein turşusu) molekulunun müəyyən bir hissəsini təşkil edir və spesifik bir zülalın və ya RNK (ribonuklein turşusu) molekulunun sintezini kodlayırlar. Bu zülallar və RNKlar isə orqanizmin quruluş və funksiyalarını müəyyən edirlər. Beləliklə, genlər orqanizmin fenotipini (görünüşünü və xüsusiyyətlərini) müəyyən edən genotipin (irisin) əsas vahidləridirlər.
Genlərin ötürülməsi prosesi, nəsillər boyu bənzər xüsusiyyətlərin davam etməsini təmin edir. Bu prosesdə, valideynlərin genləri cinsi hüceyrələrdə (sperma və yumurta hüceyrələri) birləşərək yeni bir fərdin genetik kodunu meydana gətirir. Genlərin mutasiyalara uğraması isə yeni xüsusiyyətlərin yaranmasına və təkamül prosesinə səbəb ola bilər.
Genlərin öyrənilməsi genetika elminin əsasını təşkil edir. Genetika sahəsindəki inkişaflar, müxtəlif xəstəliklərin diaqnozunun qoyulması, müalicə üsullarının inkişafı, həmçinin kənd təsərrüfatında və digər sahələrdə genetik modifikasiya vasitəsilə bitki və heyvanların xüsusiyyətlərinin yaxşılaşdırılması üçün geniş imkanlar yaradır. Genlərin sirrini açmaq, həyatın sirrini açmağa bərabərdir.