General-qubernatorluq

izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

General-qubernatorluq: Bu termin, geniş mənada, bir ərazinin, ümumiyyətlə koloniya və ya müstəmləkənin, hərbi və mülki idarəçiliyinin həm hərbi, həm də mülki rəhbərliyini əhatə edən yüksək səviyyəli rəhbər vəzifəsidir. General-qubernator, həmin ərazinin ən yüksək səlahiyyətli rəsmisi olub, həm hərbi qüvvələrə, həm də yerli idarəetmə orqanlarına rəhbərlik edir. Bu vəzifənin təsis edilmə səbəbi, ərazinin həm daxili sabitliyinin təmin edilməsi, həm də xarici təhlükələrdən qorunmasıdır. Beləliklə, general-qubernatorluq, sadəcə bir vəzifə adı deyil, həm də müəyyən bir tarixi, siyasi və coğrafi kontekstin məhsuludur.

Tarix boyu, müxtəlif imperiyalar öz müstəmləkələrində general-qubernatorluq sistemindən istifadə etmişlər. Bu sistem, mərkəzi hökumətin uzaq ərazilərə nəzarətini gücləndirmək və yerli əhalinin idarə edilməsini təmin etmək üçün əlverişli vasitə olmuşdur. Lakin, bu sistemin tətbiqi zamanı yerli əhalinin hüquqlarının pozulması, mədəniyyətlərin məhv edilməsi kimi mənfi nəticələr də müşahidə edilmişdir. Ona görə də, general-qubernatorluq termini bəzən müstəmləkəçiliyin simvolu kimi də qəbul edilir.

Mətn nümunəsindəki kimi, Gəncə general-qubernatorluğu vəzifəsinin təklifinin Xudadat bəy tərəfindən rədd edilməsi, bu vəzifənin yalnız güc və nüfuz məsələsi olmadığını, həm də böyük məsuliyyət və mürəkkəb vəzifələri özündə birləşdirdiyini göstərir. Xudadat bəyin "mən həkiməm" cavabı, onun öz peşəsinə bağlılığını və başqa bir sahədə fəaliyyət göstərmək istəməməsini vurğulayır. Bu, həmçinin general-qubernator vəzifəsinin təkcə hərbi və inzibati bacarıqlar tələb etmədiyini, həm də siyasi dərk, diplomatik bacarıq və geniş dünyagörüşü kimi keyfiyyətləri zəruri edən mürəkkəb bir vəzifə olduğunu göstərir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz