Xanım-xatın sözü, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində əsasən "xanım" sözünün sinonimi kimi izah olunsa da, əslində onun daha zəngin və çoxşaxəli bir mənası vardır. Sadəcə "xanım" demək kifayət etmir. "Xanım-xatın" ifadəsi, sadəcə qadın olmasını deyil, həm də onun yüksək sosial statusunu, hörmətini, bəzən isə yaşını və təcrübəsini ifadə edir. Bu, sadəcə "xanım" sözündən daha hörmətli və ehtiram dolu bir ifadədir.
Sözün tərkib hissələrini ayrıca nəzərdən keçirək: "Xanım" sözü özündə nəciblik, zəriflik, əzəmət mənalarını ehtiva edir. "Xatın" isə daha çox yaşlı, təcrübəli, hörmətli qadın obrazını canlandırır. Beləliklə, "xanım-xatın" ifadəsi bu iki mənanın birləşməsindən yaranaraq, çox hörmətli, təcrübəli və sosial statusu yüksək olan bir qadını ifadə edir.
S. Rəhmanın sitat gətirdiyi misal da bunu təsdiqləyir: "Gəncədə elə sizin kimi xanımxatın bir doktor vardı". Bu cümlədə "xanım-xatın" ifadəsi, sadəcə bir qadın həkimin olmasını deyil, həmin həkimin peşəkarlığına, təcrübəsinə və hörmətinə də işarə edir. Yəni, o, adi bir həkim deyil, böyük hörmətə layiq, təcrübəli və bacarıqlı bir xanım həkimdir.
Nəticə olaraq, "xanım-xatın" ifadəsi, "xanım" sözünün sadə sinonimi deyil. O, özündə daha çox məna, daha çox emosiyalar və daha çox hörmət daşıyır. Bu ifadənin istifadəsi, danışanın özünəməxsus incəliyi və dil zənginliyini əks etdirir.