izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Xarabaxana sözü, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində sadəcə "xarabalıq" kimi izah olunsa da, daha geniş və dəqiq bir şəkildə təsvir etmək mümkündür. Əslində, "xarabaxana" sadəcə xarabalıq deyil, daha çox tərk edilmiş, dağılmış, zamanın təsirindən köhnəlmiş və təbii elementlərin (külək, yağış, günəş) təsiri ilə daha da yararsız hala düşmüş bir binanı, qurğunu və ya yaşayış yerini ifadə edir. Bu, həmçinin həmin yerlə bağlı bir az kədər, tərk edilmişlik hissi də çağırış edir.

Sözün tərkib hissələrinə nəzər salsaq, "xarab" ön eki xarabalığın vəziyyətini göstərirkən, "-axana" isə yer və ya məkan bildirən bir şəkilçi olaraq çıxış edir. Beləliklə, "xarabaxana" "xarab olmuş yer" mənasını tam olaraq ifadə edir. Sadəcə "xarabalıq" sözündən fərqli olaraq, "xarabaxana" daha konkret bir məkanı, daha çox bir zamanında yaşayış yeri olmuş, lakin indi tərk edilmiş bir qurğunu canlandırır.

S. Rəhimovun misalında olduğu kimi, "O yel vurub, yengələr oynayan xarabaxana?" ifadəsi, tərk edilmiş bir binanın küləyin təsiri altında sarsıldığını və dağıldığını, sanki ruhunun, varlığının külək tərəfindən oynanıldığını poetik şəkildə təsvir edir. Bu misal, sözün sadə lüğət mənasından daha çox duyğu və təsəvvür oyatdığını göstərir. Xarabaxana, sadəcə bir xarabalıq deyil, həm də bir hekayə, bir keçmişin xarabalıqlarında qalan bir əsərdir.

Yekun olaraq, "xarabaxana" sözü, lüğətlərdə qeyd olunan "xarabalıq" mənasından daha zəngin və poetik bir mənaya malikdir. O, tərk edilmişlik, zamanın dağıdıcı təsiri, keçmişin xatirələri və nostalji hissləri ilə əlaqələndirilir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz