izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Xasa (ər. خَصّ - xass) sözü Azərbaycan dilində əsasən "yaxşı bişmiş, qızarmış, bürüştə, əla" mənalarında işlənir. Bu, sadəcə "bişmiş" demək deyil, daha çox bişmə prosesinin mükəmməl nəticəsini, qızılı rəngini, qoxusunu və dadını ifadə edir. Çörəyin qızılı rəngdə, xırtıldayan qabığı və yumşaq içinə işarə edir. Ona görə də, "xasa çörək" ifadəsi sadəcə "bişmiş çörək"dən fərqli olaraq, yüksək keyfiyyətli, dadlı və gözəl görünüşlü çörəyi təsvir edir.

Sözün ərəb mənşəli olması da onun mənasını daha da zənginləşdirir. "Xass" (خَصّ) felinin kökü olan "xəs" (خَصّ) "ayırd etmək", "seçmək", "xüsusi etmək" mənalarını verir. Beləliklə, "xasa" sözü, adi çörəkdən fərqlənən, seçilən, keyfiyyətcə üstün olan çörəyi ifadə edir. Bu, sadəcə təsadüfi bir bişmə deyil, məharətli əl işi və seçilmiş ərzaqların nəticəsidir.

Verilən misalda ("Gəl, müştəri, gəl görək, tazadır xasa çörək…") "xasa" sözünün canlılığı və təsiri daha aydın görünür. Çörəkçinin səsi ilə müştəriyə yönələn bu çağırış, yalnız çörəyin təzəliyini deyil, həm də onun yüksək keyfiyyətini, dadlı və cəlbedici olmasını vurğulayır. "Xasa" sözü, bu kontekstdə, çörəyin müştəri üçün necə cəlbedici olduğunu, dadına baxmağa dəvət edən bir təsvir kimi çıxış edir.

Yekun olaraq, "xasa" sözü sadə bir sinonim deyil, mədəniyyətimizə, dil tariximizə və qida mədəniyyətimizə bağlı olan, çörəyin keyfiyyətini yüksək səviyyədə ifadə edən, zəngin məna və duyğu yükü daşıyan bir sözdür.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz