Xəfəlik: İs. Ağır, sıxışdırıcı, nəfəs almağı çətinləşdirən, boğucu hava. Sadəcə "ağır hava" ifadəsindən daha çox, xəfəlik həqiqətən də insanı sıxan, sanki döş qəfəsini sıxan, tənəffüsünü maneə törədən bir atmosfer təsviridir. Bu, sadəcə havanın sıxlığı deyil, daha çox fiziki və psixoloji təsiri birləşdirən bir anlayışdır. Havanın təzyiqinin artması ilə yanaşı, bir qapalı, havasız mühitdəki narahatlıq və boğucu hiss də xəfəliyin tərkib hissəsidir. İnsanı əzən, hərəkət etməyi çətinləşdirən bir təzyiq hissi yaradır.
Xəfəlik hissi, sıxılmış bir otaqda və ya qapalı, havasız bir mühitdə özünü daha aydın göstərir. Bu hiss, həmçinin ətrafdakı əşyaların, rənglərin və hətta səs-küyün kombinasiyasından da irəli gələ bilər. Məsələn, qaranlıq, dar və nəmli bir yer xəfəlik hissinin daha da artmasına səbəb ola bilər. Bu hissi yaratmaqda psixoloji faktorlar da mühüm rol oynayır; qapalı qalmaq qorxusu və ya narahatlıq xəfəlik hissinin güclənməsinə gətirib çıxara bilər.
Dil ehtimal ki, xəfəliyi, fiziki narahatlıq və psixoloji narahatlığın qarışıq olduğu, nəfəs almağı çətinləşdirən bir hava vəziyyəti kimi ifadə edir. "Xəfəlikdən nəfəs almaq olmur" ifadəsi də bunu aydın şəkildə göstərir. Bu, sadəcə oksigen çatışmazlığından deyil, daha çox boğucu, sıxışdırıcı bir atmosferin yaratdığı ümumi bir narahatlıq hissidir.
Xəfəlik sözünün təsvir etdiyi bu ağır, sıxışdırıcı hava, bədii əsərlərdə əsərin atmosferini qurmada və hər hansı bir hadisənin emosional təsirini gücləndirmək üçün istifadə edilə bilər. Məsələn, qaranlıq bir məkanda baş verən qorxulu bir hadisəni daha təsirli etmək üçün xəfəlik hissi əlavə olaraq təsvir edilə bilər.