izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Xəta (ər. خَطَأ - xata') sözü Azərbaycan dilində səhv, yanlışlıq və ya qələt mənalarında işlənir. Sadəcə "səhv etmək" hərəkətini deyil, həm də bu hərəkətin nəticəsində ortaya çıxan səhv, yanlışlıq və ya qələti ifadə edir. Beləliklə, "xəta" sözü həm fiil, həm də isim kimi işlənə bilər. Misal üçün, "mürəttibin xətası" ifadəsində "xəta" sözü mürəttibin etdiyi səhvi, "korrektorun xətası" ifadəsində isə korrektorun düzəltmədiyi səhvi bildirir.

Xətanın mahiyyəti onun nə dərəcədə ciddi olmasından asılı olaraq dəyişə bilər. Bəzən kiçik, əhəmiyyətsiz bir səhv, bəzən isə ciddi nəticələrə səbəb ola biləcək böyük bir yanlışlıq ola bilər. Mətndəki yazım səhvləri kimi kiçik xətaların düzəldilməsi asandır, halbuki hesablamalarda edilən bir xəta ciddi maliyyə itkilərinə yol aça bilər. Elmdə və texnikada edilən xətaların nəticələri daha da böyük ola bilər, hətta insan həyatı üçün təhlükə yarada bilər.

Ədəbiyyatda xəta anlayışı bəzən daha geniş mənada, insanın əqidəsində, davranışında, həyat yolunda etdiyi səhvlər, yanlışlıqlar və qələtlər üçün də işlədilir. Bu mənada xəta, insanın özünü tanıma prosesində, özünü inkişaf etdirməsində vacib bir təcrübə mənbəyi ola bilər. Çünki xətalardan dərs çıxarmaq, gələcəkdə daha yaxşı seçimlər etməyə, daha düzgün yol tutmağa imkan verir.

Qeyd etmək lazımdır ki, "xəta" sözü bəzi kontekstlərdə "günah" mənasında da işlənə bilər, lakin bu istifadə daha çox dini və etik kontekstlərlə məhduddur. Ümumi istifadədə isə "xəta" sözü əsasən səhv, yanlışlıq və qələt mənalarını ifadə edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz