Xırtıldamaq felinin Azərbaycan dilindəki əsas mənası "xırt-xırt səsi çıxarmaq" olsa da, bu sadə tərif onun ifadə etdiyi zəngin duyğu və təsvir qabiliyyətini tam əks etdirmir. Xırtıldamaq, quru və sərt bir səthin bir-birinə sürtünməsindən, qırılmasından, parçalanmasından yaranan xarakterik bir səsdir. Bu səs bəzən incə və sakit, bəzən isə kəskin və qəfil ola bilər. Məsələn, quru yarpaqların altında gəzmək, qarın üstündə addımlamaq, odun qırmaq və ya şaxta vurmuş budaqların səsi xırtıldamağın əyani nümunələridir.
Sözün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər. Misal üçün, "Quşbaşı qarların ağır-ağır yerə enməsi, ayaqların altında xırtıldaması adama ayrı ləzzət verir" cümləsində "xırtıldamaq" sadəcə bir səs deyil, həm də qışın sərinliyini, təbiətin sakitliyini, qarın təravətini və xüsusi bir duyğu və təcrübəni ifadə edir. Bu mənada xırtıldamaq, səs effektinin özü qədər onun yaratdığı atmosferi və emosional təsirini də ehtiva edir.
Maraqlı bir məqam da odur ki, "xırtıldamaq" feli bəzən məcazi mənada da işlədilə bilər. Məsələn, quru ağacın səsi kimi, köhnəlmiş, qırılmaq üzrə olan bir şeyin vəziyyətini təsvir etmək üçün istifadə edilə bilər. Bu halda xırtıldamaq, fiziki bir səs deyil, daha çox bir məcazi təsvir vasitəsidir.
Nəticə etibarilə, "xırtıldamaq" sadəcə bir səs deyil, həm də hiss, təcrübə və atmosferi özündə əks etdirən zəngin bir sözdür. Onun mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişsə də, əsasında həmişə sərt bir səthin xarakterik səsi və onun yaratdığı duyğu durur.