İbtida sözü Azərbaycan dilində əsasən zərf kimi işlənir və "ilk dəfə", "başlanğıcda", "əvvəldə" mənalarını ifadə edir. Sözün kökü ərəb dilindən gəlməkdədir və "başlanğıc", "yaradılış" kimi mənaları ehtiva edir. Beləliklə, ibtida, bir hadisənin, prosesin və ya varlığın ən erkən mərhələsini, yaranmasının ilk anını, hər şeyin başlanğıc nöqtəsini bildirir.
"İbtida"nın işlədilməsində zaman anlayışı önəmli rol oynayır. Bu söz, bir şeyin tarixən ilk dəfə baş verməsini, müəyyən bir prosesin və ya hadisənin ilk mərhələsini, əvvəlki heç bir hadisəyə bağlı olmayan başlanğıcını vurğulayır. Məsələn, "dünyanın ibtidası" ifadəsi kainatın yaranma anını, "şəhərin ibtidası" ifadəsi isə şəhərin qurulmasının ilk dövrünü bildirir.
Nizami Gəncəvinin "Xosrov və Şirin" poemasında "İbtida-i alem..." ifadəsi "aləmin başlanğıcı" mənasını verir. Bu misal sözün qədim ədəbiyyatımızda da geniş istifadə olunduğunu göstərir. Səməd Vurğunun şeirindəki "İbtidada xoş görünər" misrasında isə bir şeyin əvvəldə, başlanğıcda yaxşı, xoş görünməsi ifadə olunur. Bu, hər şeyin başlanğıcda ideal və mükəmməl görünməsi, lakin sonralar dəyişə bilməsi fikrini əks etdirir.
Qısacası, "ibtida" sözü sadəcə "əvvəl" mənasını verən bir söz deyil; o, bir hadisənin və ya varlığın kökündəki, əsasında olan, heç nədən yaranan ilk anını, özünəməxsus bir başlanğıcını ifadə edərək, dərin bir məna ehtiva edir.