İlanüzümü (Viburnum opulus) Azərbaycanın meşə və kolluqlarında rast gəlinən, alçaqboylu, alçaqboylu və çoxillik bir koldur. Adi adı, meyvələrinin rənginə və formasına görə verilmişdir. Qırmızı və ya narıncı rəngdə olan meyvələri dəyirmi və ya yumurtavari formada olub, əvvəlcə yaşıl, sonra isə parlaq qırmızı rəng alır. Bu parlaq qırmızı rəngi ilə ilanın gözünü xatırladığı üçün bitkiyə “ilanüzümü” adı verilmişdir. Meyvələrin dadı əvvəlcə acı və turş olsa da, şaxta vurduqdan sonra bir qədər şirinləşir.
İlanüzümü yalnız gözəl görünüşü ilə deyil, həm də müxtəlif faydaları ilə tanınır. Xalq təbabətində həm meyvələri, həm də yarpaqları müxtəlif xəstəliklərin müalicəsində istifadə olunur. Məsələn, meyvələrinin həlimi ishal əleyhinə və qanaxma dayandırıcı təsir göstərir. Yarpaqlarından isə qızdırma düşürən və ağrıları azaldan dəmləmələr hazırlanır. Lakin, ilanüzümü meyvələrinin tərkibində kiçik miqdarda toksik maddələr olduğu üçün xam halda çox miqdarda istehlak edilməməlidir. Həddindən artıq istehlak mədə-bağırsaq pozğunluqlarına səbəb ola bilər. Buna görə də, hər hansı bir terapevtik məqsədlə istifadə etməzdən əvvəl mütləq həkimə müraciət etmək vacibdir.
Botanik baxımından ilanüzümü Adoxaceae fəsiləsinə aiddir. Dünyanın mülayim iqlim zonalarında geniş yayılmışdır. Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində, xüsusilə də meşə kənarlarında, çay sahillərində və kolluqlarda rast gəlinir. Yazda ağ rəngli çiçəkləri ilə göz oxşayır, payızda isə qırmızı meyvələri ilə ətrafı bəzəyir. Beləliklə, ilanüzümü həm dekorativ, həm də terapevtik əhəmiyyətə malik bir bitkidir. Lakin, onun potensial faydalarından istifadə etməzdən əvvəl ehtiyatlı olmaq və mütəxəssislərin rəyinə əsaslanmaq vacibdir.